Op zoek naar de klepel

bij dezen en genen

De reusachtige kokerworm

Gedurende de ontwikkeling van het leven op Aarde heeft zich een uiterst langzame verandering voorgedaan in de samenstelling van de atmosfeer. Het giftige zuurstof, dat zich vormde als gevolg van fotosynthese, dreigde het reeds bestaande anaerobische leven in de kiem te smoren. Rond 1980 is er nabij de onderzeese vulkanische schoorstenen (black smokers) een reusachtige worm ontdekt die met een zeer bijzonder molecuul van hemoglobine giftige gassen kan vasthouden en door het lichaam kan transporteren, totdat deze door de juiste symbiotische micro-organismen verwerkt kunnen worden.

giant tube worm
Van internet: Reusachtige Kokerworm

De eerste twee miljard jaar op Aarde, waarin zich ook de eerste levensvormen ontwikkelden, bestond het molecuul zuurstof (O2) nog niet. Atomen van zuurstof maakten vooral deel uit van water (H2O), kooldioxide (koolzuurgas of CO2) en gesteenten. De eerste levensvormen ‘ademden’ waterstofsulfide (H2S) uit hydrothermale bronnen, terwijl zuurstof, dat extreem electronegatief is en alle chemische stoffen onmiddelijk oxideert, dit leven meteen in de kiem gesmoord zou hebben.

De eerste organismen, die dus zonder zuurstof leefden, waren waarschijnlijk hyperthermophile bacteriën die waterstofsulfide (H2S) oxideerden dat op kwam borrelen uit ‘black smokers’. Het is mogelijk dat deze specifieke omgeving, die nu beperkt is tot bepaalde regio’s van de oceaanbodem, toen overheersende condities vormden. De atmosfeer bestond toen overwegend uit waterdamp, koolzuurgas (10%), waterstofsulfide (5 – 7%) en kleinere hoeveelheden stikstof, terwijl de atmosfeer nu uit 20% zuurstof en bijna 80% stikstof bestaat.

In het boek ‘Atom’ van Lawrence Krauss, wordt de interessante hypothese geopperd dat hemoglobine, of de voorouderlijke versies ervan, als beschermend molecuul voor de giftigheid van zuurstof en waterstofsulfide diende. Hemoglobine is een eiwit bestaand uit meerdere subeenheden.  Elke subeenheid bevat een ijzerion in het centrum dat binnen de rode bloedlichaampjes in de moderne organismen zuurstof (van de longen naar de weefsels) of koolzuurgas (van de weefsels naar de longen) transporteert. De reusachtige kokerworm bevat moleculen hemoglobine die uit wel 144 subeenheden kunnen bestaan. Het hemoglobine bindt de giftige gassen met een bepaalde affiniteit die

hemoglobine
Van Internet: Hemoglobine

voorkomt dat deze allerlei moleculen in de weefsels kunnen oxideren. Het molecuul ontwikkelde zich dus niet uitsluitend om de efficiëntie van transport te verhogen, maar beschermde in eerste instantie ook tegen de giftigheid van gassen die in- en uitgeademd werden. De worm, die geen mond en maag heeft, vervoert de giftige zuurstof- en sulfidegassen, met dit enorme hemoglobine, naar de symbiotische bacterën die in zijn lichaam leven. Daar worden ze vervolgens door de bacteriën gebruikt om energie op te wekken en carbohydraten aan te maken. De worm kan in twee jaar tijd 1,5 meter lang worden. Het is het snelst groeiende ongewervelde zeedier, hetgeen aantoont dat dit metabolisme uiterst efficiënt is. Deze hypothese is bijzonder interessant; hemoglobine wordt vaak gewoon gezien als een vervoermiddel voor zuurstof en koolzuurgas, maar het is een boeiend idee deze molecuul te zien als bescherming van de weefsels en van het metabolisme voor giftige gassen. De aanwezigheid van deze hemoglobinen in de worm tonen ook aan dat het vroege leven niet tegen zuurstof opgewassen was en bevestigt daarmee dat de Aarde in eerste instantie een gereduceerde planeet was, die vervolgens, met de ontwikkeling van de cyanobacteriën, omgevormd werd tot een geoxideerde planeet.

Bron: Wikipedia; Atom van Lawrence Krauss (met dank aan ing. St Hawk).
vertaald als ‘De levens van een atoom’ te verkrijgen bij bol.com

Interessante links uit de reacties:
David Gallo on life in the deep oceans (van ing St Hawk; hier is ook de levende reusachtige kokerworm te zien op video)
Zeelamp (Smokey)

51 Reacties op “De reusachtige kokerworm

  1. Eelco januari 19, 2010 om 08:29

    Een heel interessant idee … en ook leuk om te zien dat een kosmoloog zich hier mee bezig houdt (of hield ? Het boek ‘Atom’ is uit 2001).
    Of schrijft/schreef hij vooral over het werk van anderen ?
    Ik ga dat boek toch maar eens uit de bibliotheek lenen …

  2. antoinette duijsters januari 19, 2010 om 09:08

    Ja het blijft boeiend om te lezen hoe de mens steeds meer ontdekt over het ontstaan van het leven.
    Het leven zoals het nu is, is niet zomaar gekomen.
    Toevallig heb ik de laatste weken ook heel wat afgelezen over dit thema, al kan ik er niet zo gemakkelijk samenvatten in een blog.

  3. Aad Verbaast januari 19, 2010 om 10:33

    Fascinerend verhaal.
    Moeilijk voor me om het allemaal te vatten, maar de boodschap die ik meeneem is dat er ook leven mogelijk is in heel andere omstandigheden dan die wij voor mogelijk hebben gehouden.
    Dat biedt weer kansen. Op onze planeet en daarbuiten 🙂

  4. Gus januari 19, 2010 om 11:13

    Waanzinnig interessant. Hoe lang vermoed je dat de Kokerworm al bestaat. Wat is dat groene omhulsel, het lijkt wel een plant, waaruit bestaat het.
    En…hoe plant de worm zich voort.
    Is de worm zelf heel giftig? Niet voor consumptie?
    Ik lees het nog een keer over en ga ook even kijken op Wiki P.

  5. P.H.M. van de Kletersteeg januari 19, 2010 om 11:19

    Wie weet wat er nog uit de diepzee komt? Veel is er niet van bekend, maar misschien wel van belang voor de beschrijving van de evolutie.
    Maar ik kan me niet onttrekken aan het idee, dat, hoe meer erover wordt gepubliceerd, hoe meer het duidelijk wordt dat we eigelijk geen moer weten van de evolutie.

  6. Pierra januari 19, 2010 om 11:52

    @Eelco, ik denk dat 2/3 van het boek heel bekend terrein is voor je, want het gaat daarin voornamelijk over de Big Bang, het onstaan en sterven van sterren met de vorming van de eerste materie. Voor mij bijzonder interessant, maar voor jou misschien ‘ouwe koek’.
    Het idee van hemoglobine of aanverwante porphyrinen die in eerste instantie dienden als ‘buffers’ voor de giftigheid van de gassen, lijkt van hemzelf te komen. Er is niet zo’n uitgebreide refentielijst. Voor mij was het een nieuw idee. Maar het boek geeft een prachtig overzicht van de belangrijkste spelers in het onstaan van het leven. Elke pagina zou wel aanleiding kunnen zijn voor een blogje. Het is ook erg goed geschreven.
    @Antoinette, ik ben benieuwd wat je erover gelezen hebt. Ik heb dit boek trouwens nog niet uit, maar kon niet wachten om over dit idee te berichten.
    @Aad, het is verrassend onder welke barre omstandigheden leven mogelijk was/is. Behalve de giftige gassen leven sommige organismen bij temperaturen van 400°C. Velen denken dan ook dat er leven was op Mars, dat misschien wel vergiftigd is door zuurstof. Of men denkt dat er op andere planeten bepaalde bacterien onder de korst leven.

  7. P.H.M. van de Kletersteeg januari 19, 2010 om 11:59

    Net gelezen op Yahoo: een slak ontdekt, die genen van algen gepikt heeft, capabel is tot fotosyntese, en half plant half dier is.

  8. Pierra januari 19, 2010 om 12:13

    @Gus, goeie vragen, ik heb geen idee hoe lang de worm bestaat, en kan er ook niets over vinden. Maar aangezien hij (of zijn gasten) zowel waterstofsulfide als zuurstof gebruiken, is het waarschijnlijk dat hij zich ontwikkelde toen de eerste zuurstofmoleculen vrijkwamen, zo’n 2 miljard jaar geleden. Het kan ook zijn dat hij afstamt van een verwante worm die alleen zwavelsulfiden opnam. Die zou dus nog veel ouder kunnen zijn. Het is een uiterst primitief ‘dier’ en heeft geen mond of maag; hij eet dus ook niet en ademt alleen maar gassen. De worm maakt vetrijke eitjes aan die naar boven drijven waar ze door de zaadcellen van een mannetje worden bevrucht. De larven zakken dan naar de bodem waar ze zich vastzetten.
    @PHM, hoe meer ik erover lees, hoe duidelijker het plaatje wordt. De eerste fossiele micro-organismen zijn gevonden in zogenaamde stromatolieten en tonen duidelijk aan hoe de atmosfeer en het leven elkaar beinvloedden.
    Over die zeeslak (Elysia chlorotica) heb ik zelf ooit een bericht gemaakt maar nooit geplaatst. Inderdaad ook een heel interessant dier.

  9. antoinette duijsters januari 19, 2010 om 12:27

    Pierra, ik wist al heen hele tijd van het bestaan van leven in de diepzee. En het pas gelezen boek, De wetenschap van de aarde, over een levende planeet door Manuel Sintubin, gaat behoorlijk in op het ontstaan van leven op aarde. Niet zozeer op jou manier, meer vanuit de geologische kant gezien. maar de conclusie dat het leven, ontstaan is op plaatsen, waar steeds verse lava naar boven komt, komt hier uitgebreid aan bod. Evenals de overgang naar zuurstof leven.

  10. Pierra januari 19, 2010 om 12:43

    @Antoinette, ga ik opzoeken. Ik richt me vaak meer op biologie, terwijl zowel astronomie, astrofysica en geologie zo ontzettend veel vertellen over het ontstaan van het leven.
    Iets wat jij bijvoorbeeld al wist: dat ijzer alleen oxideert als er zuurstof is, deze verroeste lagen geven zo aan dat zuurstof rond 2 miljard jaar geleden een rol ging spelen. (Voor mij nieuw).
    Dank voor je tip.

  11. ing. St Hawk januari 19, 2010 om 13:31

    De Aarde. Eerst een gereduceerde, nu een geoxideerde planeet.
    Nou, lekker hoor. Je zal er maar wonen !

  12. Pierra januari 19, 2010 om 13:53

    @ing. St Hawk, klopt er iets niet? Het feit dat deze 20% zuurstof rustig in de atmosfeer blijft zitten betekent toch dat tenminste de biosfeer reeds grotendeels geoxideerd is, anders zou alles zo verbranden (!?)

  13. ing. St Hawk januari 19, 2010 om 14:25

    @Pierra,
    Nee, natuurlijk klopt je verhaal als een bus ! We zijn niet anders gewend, maar als ik lees van gereduceerde of geoxideerde planeten dan denk ik meestal : blij dat ik daar niet woon ! Als het dan over de Aarde gaat is het even wennen om er zo tegen aan te kijken.
    Evenzogoed is het natuurlijk een waanzinnig idee dat die zuurstof voor ons zowel een levensvoorwaarde als een bedreiging vormt. Hoeveel antioxidanten moesten we ook al weer naar binnen werken om gezond te blijven ? Al dan niet in de vorm van granaatappelsap.

  14. Pierra januari 19, 2010 om 15:55

    @ing. St Hawk, gelukkig, want een geoxideerde planeet klinkt inderdaad een beetje eng. Misschien is het zo dat levende organismen oxydatie tegengaan, behalve wat betreft de ademhaling en het metabolisme, precies door het gebruik van hemoglobine en antioxidanten. Het dode materiaal (hout en olie) ontvlamt inderdaad meteen met een lucifer of een vonkje. Een gevaarlijke plek. Maar we hebben het gered. Nu krijgen we weer meer CO2 in de atmosfeer, daar zou toch heel wat over te voorspellen moeten zijn met alles wat ze/we weten.

  15. galadriel januari 19, 2010 om 17:30

    met interesse gelezen Pierra…die kokerworm is dat familie van de regenworm (daar ben ik namelijk erg zuinig op en geloof het of niet maar wanneer ik zo’n kluwen zie op mijn composthoop dan voel ik me nog net geen schepper ;))

  16. Pierra januari 19, 2010 om 17:46

    @Gala, …is dezelfde stam (dus heel ver verwant, als je bedenkt dat zowel muis als mens tot dezelfde stam behoren.) Hoe dan ook nuttige beestjes om zuinig op te zijn! De composthoop is een boeiende plek, maar bij mij zit-ie vol met fruitvliegjes. Dus blijf ik niet te lang in de buurt.

  17. "Blacksmoker" januari 19, 2010 om 19:18

    @ Pierra . Bijzondere vormen van leven, hoewel, bijzonder…
    "Niets is fenomenaler", beweerde Nietsche, omdat elk soort van leven een fenomeen op zich is.
    "Onze Lieve heer heeft rare kostgangers", zo ook de kokerworm. Wie weet wat voor belangrijke, nog niet ontdekte, functie het dier heeft. Ik zag dat ze wel 3 meter lang kunnen worden. Dacht meteen aan zeeslangen en mogelijk een variant op Nessie, het monster van Loch Ness.
    Ik dacht ook vrijwel onmiddellijk aan snorkelen of diepzeeduiken, wat jij wilde gaan doen Pierra.
    Toen ik net even op internet keek zag ik een site over duiklessen waarbij zowaar ook kokerwormen aan bod komen. En deze site intrigeerde mij ook vanwege de symbiose tussen de kokerworm, de kwal en de kreeft. Heel apart, ook de foto/illustratie.http://home.planet.nl/~terps191/tekstzeelamp.htm

  18. Smokey januari 19, 2010 om 19:24

    http://www.wnf.nl/nl/bibliotheek/?act=dierenbieb.details&dierid=1758
    Site met de "kerstboomkokerworm". Wat ik zo grappig vind is, dat als er al een schaduw te bespueren valt, het dier onmiddellijk in z`n koker kruipt en deze met het klepje, dat hij steeds met zich meedraagt, afsluit. Een soort duveltje in een kokertje:)
    Aanbeveling voor je blog.

  19. Pierra januari 19, 2010 om 19:51

    @Smokey, wat een mooi beest deze zeelamp! Zou hij echt bestaan? Ik hoop het.
    Er is blijkbaar wel een verschil tussen de reusachtige kokerworm en andere kokerwormen. De eerste heeft de specifieke eigenschappen waar ik over vertel, maar de andere kokerwormen niet. Ze komen ook op onherbergzame plekken voor, waar een duiker zich nooit zou wagen, bij onderzeese hete bronnen. Ik kan op de nederlandse wiki de gewone kokerworm eigenlijk niet vinden, alleen in het engels.
    Ik ga dat eens wat beter bekijken.
    Ik kom vanavond bij je langs om over Vivaldi te lezen.
    Alleen in het engels, http://en.wikipedia.org/wiki/Lamellibrachia
    deze kokerworm, die ook met speciaal hemoglobine werkt, wel 3 meter lang kan worden, maar dan wel over vele jaren verspreid. Ze leven in koud water en kunnen wel 250 jaar oud worden, een record.

  20. Pierra januari 19, 2010 om 20:12

    @Smokey, heb de zeelamp nog eens bekeken, werkelijk schitterend!

  21. P.H.M. van de Kletersteeg januari 19, 2010 om 20:24

    @gala: als je een kluwen wormen op je composthoop hebt, is je compostering verstoord.heb je er waarschijnelijk uienloof of uien op.
    Pierra: wat is het als het half dier half plant is?
    Een CDA’er misschien?

  22. coby januari 19, 2010 om 20:30

    Wow, Pierra… Ik ging bij het lezen even terug naar scheikundeles…
    Maar ik moet ook denken aan al die berichten over andere planeten waarbij steeds gezegd wordt dat er geen leven mogelijk is vanwege de atmosfeer die er heerst. Misschien is daar de kokerworm ook al bezig om…..
    Hartelijke groet, Coby

  23. Pierra januari 19, 2010 om 22:31

    @PHM, eigenlijk een goeie vraag, want deze worm is zo simpel van bouw dat je hem ook wel als een plant zou kunnen beschouwen. Hij zit vast aan de grond en eet niet, hij ademt alleen maar. Ik heb de Nederlandse politiek even uit het oog verloren, maar dat halfzachte kan ik me wel iets bij voorstellen.
    @Coby, ik heb geprobeerd om de scheikunde zo eenvoudig mogelijk te houden, ook voor mezelf!! 🙂
    Inderdaad wordt er veel gespeculeerd over micro-organismen die onder de korst van andere planeten zouden kunnen leven. Dan wordt de vraag, komt ons leven van die andere planeet vandaan?

  24. Pierra januari 19, 2010 om 22:33

    @Arnold, leuk om je weer te zien. Ik kwam je nergens meer tegen.

  25. Rene Scheffer januari 20, 2010 om 00:10

    Beetje eng ook. Net zo eng als veenmollen en The Invasion of the bodysnatchers.

  26. Pierra januari 20, 2010 om 00:12

    @René, we hebben zo onderhand onze eigen aliens en dan te bedenken dat ook die een gemeenschappelijke voorouder met ons delen brrrr…

  27. Kokopelli januari 20, 2010 om 00:29

    @Pierra: Je hebt er alweer een fraai en informatief blog van gemaakt.
    Door de GIF-animatie lijkt het net of het hemoglobine "ademt" hetgeen erg toepasselijk is in de context van deze bijdrage…

  28. iris kijkt januari 20, 2010 om 00:34

    Interessant. Zo gaan die dingen.

  29. Pierra januari 20, 2010 om 00:38

    @Kokopelli, dank je! Dat lijkt inderdaad zo en is in zekere zin zelfs waar. Het molecuul pakt en laat steeds weer zuurstof los.
    Leuk je hier weer te treffen. Ik kijk uit naar opnieuw een mooi foto(tekst)blog van je…

  30. Kokopelli januari 20, 2010 om 01:00

    @Pierra:Ik kijk uit naar opnieuw een mooi foto(tekst)blog van je…
    Thanx.
    Misschien dat ik morgen een stukje plaats. Of anders wellicht over een week of over een maand… 😉

  31. Pierra januari 20, 2010 om 01:07

    @Iris, het lijkt erop alsof het niet anders kon gaan. Over mogelijk uitgestorven micro-leven op Mars is er ook het mooie blog van Marcel-Jan Krijgsman: http://www.vkblog.nl/bericht/294807/Zes_jaar_rijden_op_Mars

  32. Gus januari 20, 2010 om 03:08

    One more try, wordt er telkens uitgegooid!
    Bijzonder, dat van die ‘vet’ rijke eitjes/bevruchting/vastzetten in de bodem. Dat er een bacterie is, op voor ons onleefbare plekken lijkt me hoogstwaarschijnlijk. Een bacterie kan extreme hitte en kou aan.
    Op de maan schijnt het -240 graden te zijn, who knows wat daar te vinden is.
    Er is op bepaalde plekken water gevonden.
    Maar voordat ik teveel reageer, eerst eens kijken of deze reactie verstuurd wordt.

  33. Gus januari 20, 2010 om 03:15

    Hm, gelukt dus, maar got to turn in. Moggeoggent komen de schilders weer om 8 uur!!!
    FF nog, dat die dieren zo groot worden, erect. Neigend naar zonlicht. Vermoedlijk is al het leven ontstaan uit sterrestof. De aarde wordt beschoten met zonstof.
    Alvast Bongiorno!

  34. P.H.M. van de Kletersteeg januari 20, 2010 om 11:36

    Is duidelijk boven gronings nivo; niet proberen, dan ga je af

  35. Pierra januari 20, 2010 om 13:00

    @Gus, je zou eigenlijk ook dat bericht van Marcel-Jan moeten lezen (zie reactie aan Iris). Ga er wel voor zitten want het is een lang maar heel boeiend verhaal.
    De essentie van het boek ‘Atom’ is precies dat we allemaal uit sterrenstof bestaan, waarbij helemaal uitgelegd wordt hoe dat zo komt.
    Stond je klaar voor de schilders, met een bak koffie? 🙂
    @PHM, deze reactie verdwijnt in het luchtledige. Je moest eens weten hoeveel bijzondere reageerders hier uit Groningen komen.

  36. Annet januari 20, 2010 om 16:16

    Mijn ogen glijden wat snel
    over de moeilijke woorden heen
    maar mijn aandacht wordt getrokken
    door de reuze kokerworm omdat ik
    gefascineerd ben in het leven onder
    water…….
    gr van Annet

  37. Pierra januari 20, 2010 om 16:23

    @Annet, De worm is zo fascinerend omdat hij zowel waterstofsulfide als zuurstof kan gebruiken en is daarmee een soort hybride die zowel in de oude als in de nieuwe zuurstofwereld kan leven. Wie weet wat er de komende jaren nog gevonden gaat worden in dat onderzeese landschap.
    Groetjes,

  38. Gus januari 20, 2010 om 19:54

    ♪ Pierra, ik heb het gelezen. Een pracht verslag.

  39. De Stripman januari 20, 2010 om 20:25

    Mooi verhaal ! Boeiend die geschiedenis van het leven…

  40. Smokey januari 20, 2010 om 20:51

    @Pierra, ik twijfel nog een beetje of de zeelamp een "constructie" is. Het verhaal erbij lijkt plausibele maar toch. Het plaatje vond ik ook mooi er grappig. Een driee-eenheid van zeedieren:)
    Hoe kunnen ze eigenlijk nagaan hoe zo`n reuzenkokerworm 250 jaar oud is (geworden)?
    Fascinerend wat er zich allemaal diep onder de zeespiegel afspeelt.
    Maar de "zeelamp bestaat uit drie zeedieren/ symbionten:
    Bovenaan de kwal met z`n doorschijnende "kap"vorm, in het midden de kokerworm als een soort opgerolde snoer en onderaan een `s twee kreeften als voet: http://home.planet.nl/~terps191/tekstzeelamp.htm
    Volgens het verhaal erbij leven ze in symbiose en voeden elkaar.
    Kan net zo`n mythe zijn als "Nessie".
    @ Mooi die link naar de "lamellibrachi" site, die ik zojuist heb gelezen.

  41. Pierra januari 20, 2010 om 20:53

    @Gus, weer een blogger om te volgen.
    @De Stripman, er is nog veel te ontdekken op deze vreemde planeet.

  42. Pierra januari 20, 2010 om 21:01

    @Smokey, ik heb hier en daar gezocht naar de ‘zeelamp’. Het is een prachtige symbiont, ook al zou hij niet echt bestaan, maakt niet uit. Eventueel een mooie mythe. Misschien hebben ze hem vroeger, toen er nog geen fotocamera’s waren, wel echt gezien, want zoiets verzin je toch niet.
    Hoe ze weten dat zo’n worm 250 jaar oud is weet ik niet. Misschien bekijken ze de koker net zoals ringen in bomen? Of de lengte?

  43. ing. St Hawk januari 21, 2010 om 13:54

    Pierra,
    Dat zo’n worm zo oud kan worden is natuurlijk verbazingwekkend, zeker in aanmerking genomen dat deze dieren zich niet kunnen verplaatsen en leven in een gebied dat extreem instabiel is. De vulkanische activiteit is enorm op de plaatsen waar deze wezens voorkomen.
    Op het filmpje hieronder zijn ze goed te zien ( op 06:46 ).http://www.ted.com/talks/david_gallo_on_life_in_the_deep_oceans.html

  44. Pierra januari 21, 2010 om 13:59

    @ing. St Hawk, ik ben héél benieuwd naar het filmpje, alvast bedankt! Ben aan het werk (al zou ik zowat alles laten liggen om het te bekijken) dus het komt er even niet van….

  45. Smokey januari 21, 2010 om 16:27

    @Hopenlijk weet iemand het nog te melden hoe je de leeftijd van de reuzenkokerworm kunt "aflezen". Temeer bijzonder daar het een leeftijd is die driemaal een gemiddeld mensenleven overtreft!
    Ik zag via het filmpje van St. Hawk (mooie video trouwens) op die diepte ook bepaalde kreeften en kwallen. Dus in principe zou het kunnen. Er zijn vele andere zeesymbionten immers.
    Wat je zegt, zoiets verzin je niet. Alleen Jules Verne kon dat.
    Nog een link naar andere bijzondere dieren op deze site. Ik zag het nu pas. Lijken waargebeurde verhalen en anders is het knap verzonnen. Zoals vlinders die met een vangnetje rondvliegen. Dat lijkt op zich al een kinderboekjes verhaaltje. Echt grappig Pierra. Als je later tijd hebt…http://home.planet.nl/~terps191/index.htm

  46. Pierra januari 22, 2010 om 12:53

    @ing St Hawk, heb je TED-video inmiddels twee keer bekeken. Er is ook de reusachtige kokerworm te zien in levende lijve. De beelden (van de oceaan) zijn uit 1998, toch helemaal nieuw voor mij. Schitterend. Heb het onderaan mijn bericht gelinkt voor de geinteresseerden.
    Dank!
    @Smokey, ik geloof dat de reusachtige kokerworm anders is dan de ‘gewone’ kokerworm. Het is schijnbaar alleen de laatste die zo oud kan worden.
    Het filmpje van ing St Hawk is inderdaad schitterend!
    Heb nu ook beter jouw link bekeken, fantastisch. Schitterende dieren, die voor een keer niet op Wiki te vinden zijn. Wie zou die site gemaakt hebben, met al die mooie tekeningen.
    Ik heb hem onder aan mijn bericht gelinkt.

  47. Smokey januari 22, 2010 om 15:49

    Ja, wie zou die site hebben gemaakt ? In elk geval iemand met kennis van deze soorten van leven en eventueel een extreme fantasie. Het zou zomaar waargebeurd kunnen zijn en anderzijds lijkt er ook een "Baron von Münchhausengehalte in te zitten..
    Ik zag bovenstaande link van St. Hawk op 6.46 de kokerwormen èn zowaar een krab met wie een "onderhandeling" (symbiose?) plaatsvindt. Kon de voice over helaas niet goed verstaan.
    Ja, ook die tekeningen van zeedieren die mogelijk niet eens bestaan. Ze zijn bijzonder fijntjes getekend.

  48. Pingback:Een opmerkelijke symbiose « Op zoek naar de klepel

  49. Pingback:symbiosis « Tsjok's blog

Praat mee en laat hier uw reactie achter

Footnotes to Plato

because all (Western) philosophy consists of a series of footnotes to Plato

Zwervende gedachten

Een filosoof over argumentatie, biologie, handelingstheorie en wat hem verder invalt

mjusicamanti.wordpress.com/

per amanti della vera musica

SangueVivo

Ancora solo un battito in più - blog personale di Paolo Minucci

Scientia Salon

An archived blog about science & philosophy, by Massimo Pigliucci

Infinite forme bellissime e meravigliose

si sono evolute e continuano a evolversi

Meneer Opinie

Altijd een mening, maar niet altijd gehinderd door kennis van zaken

The Cambrian Mammal

An evo-devo geek's scientific meanderings

Why Evolution Is True

Why Evolution is True is a blog written by Jerry Coyne, centered on evolution and biology but also dealing with diverse topics like politics, culture, and cats.

Evolution blog

bij dezen en genen

The Finch and Pea

A Public House for Science

voelsprieten

* wonder van het alledaagse *

kuifjesimon

Just another WordPress.com site

The Amazing Comics Men

Comics by Dutch cartoonists Jan the Stripman & Wim the Mysterious Helpman

Barbara Jansma

Prenten, spotprenten en schilderijen

Glaswerk

Ongepoetst en uit de hand

Aad Verbaast

te gek voor woorden eigenlijk