Sommige lijnen in de politieke geschiedenis hebben heel wat lengte nodig voordat het laatste knoopje eruit is. Het verhaal van de kinderopvangtoeslagfraude is zo’n affaire die echt ruim de tijd heeft genomen om tot een ontknoping te komen. En nog is de angel er niet uit.
Al jaren geleden vervielen duizenden mensen tot grote armoede, schulden, scheiding, ziekte en ellende. Niet door eigen handelen of een onfortuinlijke samenloop van omstandigheden, maar door een daartoe opgeleide en toegeruste afdeling van de belastingdienst, die als doel had de fraude te bestrijden. Daar hebben ze geen gras over laten groeien. Ze hebben het zogezegd voortvarend aangepakt en niemand die er aan de bel trok. Dat is om te beginnen al opmerkelijk want het laatste artikel van de ambtseed zegt dat je je een zelfstandig oordeel zult vormen over de morele juistheid van je handelen. Nu zullen er ongetwijfeld ambtenaren zijn geweest die dat gedaan hebben, maar echt gehoord zijn ze toch niet.
Dat geldt ook voor de politiek verantwoordelijken. Het onthutsende van de parlementaire enquête is niet het verhaal dat boven tafel komt. Het onthutsende is dat uit alles blijkt dat iedereen het wel wist maar dat het niet in het beeld paste, zoals Renske Leijten het zo mooi zegt. Het onthutsende is niet dat het nu pas echt uitgezocht wordt, maar dat er niemand opstaat en aftreedt omdat hij of zij oordeelt dat zijn of haar handelen moreel onjuist was. Het onthutsende is dat nu nog iedereen zo lang mogelijk blijft zitten, tot het niet anders kan. De overheid is er ook om de burger tegen diezelfde overheid te beschermen, hoe vaak is het al niet gezegd, maar zelfs de burger vindt het volgens de peilingen wel goed als iedereen blijft zitten.
Het zou Rutte passen om zich zelf een oordeel te vormen over de morele juistheid van zijn handelen en op de fiets te stappen en naar Paleis Noordeinde te rijden en daar het ontslag van zijn kabinet aan te bieden. Het zal de bestrijding van de coronacrisis ten goede komen dat hij daarna van een last bevrijd is.
Ik schreef dit vlak voordat Asscher bekendmaakte dat hij geen lijsttrekker zal zijn, een van de beste sprekers van de huidige politiek, die altijd uit het hoofd spreekt en zelden of nooit ‘eh’ zegt. Kijk maar even naar het filmpje op Facebook.
Ate Vegter, 15 januari 2021
Wie is de Mol?:
www.atevegter.wordpress.com/35
ate vegter 