Steek van de maand

Engelse patentsteek en brioche

Tijdens het maken van het proeflapje voor Annes trui met alpacawol had ik wat tijd nodig om de gebruikte steek onder de knie te krijgen. Anne koos voor de Rain Chain trui van Drops Design. Oké, ik brei al een tijdje, maar de Engelse patentsteek had ik nog niet geprobeerd. Nu krijg ik de kans en ik vind het een aanrader.

Engelse patentsteek

Er bestaan verschillende patentsteken, zoals Engelse, gewone, valse en zelfs halve. Vandaag wil ik het graag specifiek over de Engelse patentsteek hebben. De steek is ideaal voor warme winterbreisels, omdat de steken dubbel gebreid worden. Het geeft een mooie structuur dat er voor zorgt dat je werk dikker wordt en zoveel warmer.

Misschien herken je ook wel de Engelse naam van de steek: Fisherman’s rib. Of misschien ken je het zelfs nog onder een andere naam: Brioche. Sommigen beweren dat Fisherman’s rib en Brioche hetzelfde is, anderen beweren dan weer dat dat zo niet is. Dit wil ik nog even in het midden laten.

Maar ik verschiet me nu wel een bult. Ik dacht dat Brioche nog iets helemaal anders was, want je ziet meestal patronen in verschillende kleuren als je erover leest. Oké, ik zie het helemaal zitten nu.

Niveau

Persoonlijk zou ik deze steek aanraden voor de avontuurlijke beginner. Er zijn toch een paar technieken die je eerst onder de knie moet hebben, voor je er mee aan de slag kan gaan. Volgende kennis heb je nodig (naast rechts en averechts dan): omslagen, steken afhalen, samenbreien. En al zeg ik het zelf, ik had ook wel wat inzicht nodig in hoe het steekpatroon in elkaar zit. Want bij mijn eerste pogingen zaten de verkeerde steken boven elkaar. Het was een warboel

Het moeilijkste leek me te starten met een verkeerde rij, omdat je eerst een rij boordsteek (1 R, 1AV) breit. Als ik er nu aan terug denk, slaat mij hoofd nog altijd tilt. Het is net het omgekeerde van wat je gewoon bent en net dat maakt het net iets moeilijker. Maar niet onmogelijk, natuurlijk. Ik vond het net handiger om de boordsteekrij te breien, omdat je dan beter ziet welke steken je breit en welke je afhaalt.

Een gevorderde breier zal de steek zeker wel kennen, want eens je hem onder de knie hebt, is het zalig breien. En het is zo’n mooie afwisseling op de klassieke boordsteek. En ze is ook heel geschikt voor mensen die niet zo graag averechts breien, want de meeste averechtse steken haal je gewoon af (woop, woop).

Patroon

R = rechts
AV = averechts
O = omslag
SBR = rechts samenbreien

Zet een veelvoud van 2+1 steken op.

  • Voorbereidingsrij: *1R, 1AV.* Herhaal van * tot * tot er één steek over is, 1R. Keer het werk.
  • Rij 1: 2R. *O, averechtse steek averechts afhalen, 1R.* Herhaal van * tot * tot er één steek over is, 1R. Keer het werk.
  • Rij 2: 1R, *averechtse steek averechts afhalen met de draad aan de voorkant, O en volgende steek SBR.* Herhaal van * tot * tot er twee steken over zijn, 1 averechtse steek averechts afhalen, 1R. Keer het werk.
  • Herhaal rijen 1 en 2 tot de gewenste lengte.

Maar misschien vind je een filmpje toch makkelijker om te volgen. Dominique legt je heel goed uit, hoe je de steken juist breit. Voor mij was het alvast een enorme hulp.

Tip

Er bestaan een paar handige trucjes om deze hele uitleg te omzeilen. Er wordt soms gesproken dat je in de rechtse steek in een onderliggende naald kan steken. Zo heb ik het gedaan met mijn versie van de Sweet Honey cowl van Kjerstin Rovetta. Op dat moment leek dat een pak logischer.

Toepassen

Omdat je steken dubbel breit, wordt je breisel dikker en dus zijn alle warme items ideaal. Een muts, een trui, een cowl, … noem maar op. En zeker als je je begint te verdiepen in brioche, kan je zoveel moois terug vinden.

Mood of March van Katrin Schubert
Brioche Shawl Feathers van Anna Muskatina
Sunray sweater van Celina Dyhring

Het is alsof er plots een hele nieuwe wereld voor je open gaat. Er staat voorlopig wel genoeg op mijn to do-lijstje, anders had ik het alweer geweten. Wat is jouw ervaring met de Engelse patentsteek?

Bronnen

Kom je een Engels patroon tegen en heb je moeite om het te vertalen. Bekijk dan even deze post.

Steek van de maand

Operatie Trui

Door de drukte van de afgelopen weken, was het even nodig om een pauze te nemen. Leren nee zeggen is misschien toch iets dat ik af en toe beter gewoon zou doen. Ik had weer veel te veel ingepland en alle energie die ik net terug vond opnieuw opgebruikt. En fibromyalgie hebben helpt natuurlijk ook niet. Het is iets waar ik je nog niet over vertelde, omdat ik het moeilijk vind om over te praten. Ik wil niet dat het me definieert. Ik kan nog zoveel doen en het is belangrijker om daarop te focussen.

Truienoperatie

En wat kan ik nog doen. Amai, ik heb mezelf deze keer echt uitgedaagd. In mijn hoofd leek het nochtans niet zo moeilijk. Maar dat is waarschijnlijk omdat ik het niet goed doordacht had. Ik heb het over sweater surgery. Onlangs zag ik een video van Melissa (Knitting the stash) over hoe ze haar trui langer maakte. En ik dacht dat dit wel een goeie oplossing zou zijn voor mijn Sailing Sweater (patroon door Beckie Paul).

Eerst dacht ik dat het patroon te breed zou zijn, daarom deed ik een herhaling minder. Maar toen ik beide zijden van de trui geblockt en aan elkaar genaaid had, vond ik het toch wat krap. En dit was misschien een geluk bij een ongeluk, maar omdat de trui van links naar rechts gebreid wordt, was een truienoperatie de ideale manier om toch die extra herhaling er tussen te krijgen.

Zo doe je het

Even een beetje theorie. Je maakt eigenlijk een rij los van je afgewerkte trui om dan de steken van de rij eronder en erboven terug op breinaalden te kunnen zetten. Dan brei je (in de juiste richting uiteraard) verder tot de gewenste lengte en dan kan je ze opnieuw aan elkaar naaien. Voila, je trui heeft nu de juiste lengte.

Poepsimpel, dacht ik. Dat zal wel lukken. Maar wat ik even over het hoofd zag, was dat ik zowel rechte als averechtse steken op mijn naalden heb en dat Melissa enkel rechtse steken op haar naalden had. Dat was me volledig ontgaan. Ben je ook niet helemaal mee? Het aan elkaar naaien gebeurd met de Kitchener Stitch. En dat heb ik eigenlijk enkel zien gebruiken voor rechtse steken. Dus hoe doe je dat correct voor averechtse steken?

En toen herinnerde ik me een post op facebook van vorig jaar. Want ik doe echt niet graag Kitchener Stitch. Het is nogal een gedoe om te onthouden in welke stap ik zit. Vorig jaar ontdekte ik de Finchley Graft en ik zei toen tegen mezelf dat ik de volgende keer de Kitchener Stitch zou vervangen door de Finchley Graft. Dus bij deze.

Finchley Graft

Het verschil is dat je bij deze steek de verkeerde kant van je werk aan de buitenkant houdt. Zo wordt het eenvoudiger om een tricotsteek na te bootsen. Er zijn minder stappen om te onthouden en het gaat (volgens mij toch) een pak sneller. Ik was dus helemaal klaar om dit uit te proberen.

Maar dit loste natuurlijk mijn probleem niet op. Want de Finchley Graft is ook enkel voor rechte steken (die dan averechts op je werk verschijnen, aangezien je binnenste buiten werkt). Daarom zat er eigenlijk niets anders op om alle veiligheid in de wind te slaan en gewoon maar iets te proberen. Na een paar pogingen denk ik dat ik dicht kwam bij wat ik wou realiseren. Namelijk in plaats van rechts ging ik averechts in de steek. Ik geef wel toe dat dit niet de juiste manier is. Het zal nog wat onderzoek vragen naar hoe het dan wel moet. Maar op dit moment was dit oké voor mij. Als je het eindresultaat bekijkt, zie ik niet waar de naad zit en dat is eigenlijk het belangrijkste. Het hoeft niet perfect te zijn.

Struikelblok

Maar zo eenvoudig als ik het nu laat klinken, was het eigenlijk niet. Als je iets voor de eerste keer doet, is het dat nooit. Het is eerst wat zoeken en kijken of het goed gaat. Dan uithalen en opnieuw proberen. Tot je tevreden bent met het eindresultaat.

Aan de eerste kant van het werk, heb ik er toch wel een namiddag aan gewerkt. De steken waren te los, omdat ik de draad niet genoeg aantrok. En de averechtse kolommen kwamen net niet overeen, maar versprongen een steek. Maar ik was geduldig en wou het goed (niet perfect, want ik wist dat dat er niet in zat) doen. En uiteindelijk is het me toch gelukt en kon ik weer ademhalen. De andere kant ging al wat sneller.

Nu neem ik nog even pauze. Iets lekkers eten en misschien een paar afleveringen van de serie die ik aan het kijken ben (Bridgerton). Tot later. Welke steek heb jij liever: Kitchener Stitch of Finchley Graf? En welke heeft jou voorkeur.

Bronnen

Steek van de maand

Ajour – een stapje verder

Als ik tot nu toe ajour breide, was dat steeds een rij ajour en een rij averechts. Maar met de Sailing Sweater van Beckie Paul is dat anders. Er wordt zowel in de even als oneven rijen ajour gebreid. En dat heeft m’n ogen geopend voor averechts minderen. Een hele nieuwe ervaring.

Soorten Ajour

Wat ik eigenlijk niet wist voor ik aan ajour begon, is dat er blijkbaar twee soorten bestaan. Ik dacht dat het allemaal hetzelfde was. En ik keek er zo lang tegenop. Het zag er zo moeilijk uit met al die rare tekentjes. Maar vorig jaar (of is het ondertussen al twee jaar geleden) durfde ik eindelijk de stap te zetten met mijn droomtrui. En omdat ik helemaal verliefd was op dit patroon, wou ik nog een stapje verder gaan.

De soort ajour die in mijn droomtrui gebruikt wordt, bestaat uit twee soorten rijen. Een rij van meerderen en minderen, met omslagen, rechts samenbreien en gedraaid rechts samenbreien. En een rij van gewoon averechts. Dat geeft je een rust moment voor de rijen waar je toch wel je aandacht bij wilt houden.

De andere soort ajour, die in de Sailing Sweater gebruikt wordt, heeft die rustrij niet. In iedere rij wordt er gemeerderd en geminderd. Wat wil zeggen dat er een variant in averechts bestaat voor het minderen. En dat is averechts samenbreien en averechts samenbreien door de achterste lus. Dat was vrij nieuw voor mij en heeft toch wel wat inspanning gevraagd. Tot ik het eindelijk onder de knie had. Dan ging het als van zelf. Maar is dat niet bij alles zo?

Averechts samenbreien

Deze steek is de averechtse versie van rechts samenbreien. Als je het werk aan de goede kant bekijkt, zien ze er volledig hetzelfde uit. En het is de eenvoudigste steek om te minderen in een averechtse rij.

Je steekt de naald door twee steken tegelijk alsof je zou averechts breien en je breit ze samen tot een steek. Dit is redelijk rechttoe rechtaan. Als je dit graag even op een video ziet, dan is dit een hele goeie.

Averechts samenbreien door de achterste lus

Oké, deze is een beetje spannend. Want je gaat iets heel raars doen. Om door de achterste lus te kunnen breien, kantel je het werk een beetje, zodat je de naald door de tweede en eerste steek van achter naar voren kan steken. Als je je werk dan weer aan de verkeerde kant hebt, kan je de draad rond de naald brengen en ze averechts breien als één steek. Deze heb ik ook even op een video bekeken, omdat ik het niet onmiddellijk door had.

Deze steek komt overeen met gedraaid rechts samenbreien aan de goede kant en ziet er volledig hetzelfde uit.

Averechtse omslag

Als je mindert, wil je ook weer meerderen om op het zelfde aantal steken uit te komen. Dus bestaat er ook een averechtse versie van de omslag. Omdat je de draad opnieuw aan de voorkant wil hebben voor de volgende averechtse steek, wil dat zeggen dat je de draad van voor naar achter over de naald terug naar voor brengt. Als je het goed deed maakte je een cirkel met de draad. Deze video toont hoe je het doet.

Engelse vertaling

Als je net als ik graag Engelstalige patronen breit, zal je deze steken onder andere termen tegenkomen. Heel vaak hoor je K2TOG en SSK. Dat zijn de minderingen aan de goeie kant. De minderingen aan de averechtse kant zal je tegen komen als P2TOG en P2TOG TBL. Als dit helemaal Chinees voor je is, dan is dit een zeer handige tabel:

Engelse afkortingEngelse betekenisNederlandse betekenisNederlandse afkorting
K2TOGKnit 2 together2 steken rechts samenbreienSAMBR/SBR
SSKSlip slip knit1 steek rechts afhalen, 1 steek rechts afhalen, beide terugzetten op de naald en door de achterste lus rechts breien.GEDR R SAMBR
P2TOGPurl 2 together2 steken averechts samenbreienAV SAMBR
P2TOG TBLPurl 2 together trough the back loop2 steken averechts samenbreien door de achterste lusGEDR AV SAMBR

Hopelijk ben jij nu ook klaar om averechts te gaan minderen en meerderen. Het is de volgende stap in de wereld van ajour. Maar zeker de moeite waard, want er zijn zoveel meer motieven om uit te kiezen. En het is nu de ideale periode van het jaar. Wat is jouw volgende project?

Bronnen

Steek van de maand

Seersucker stitch

Op dit moment ben ik bezig aan het breien aan twee truien (mijn maximum), maar ik heb op dit ogenblik niet zoveel zin om verder te doen. Ik wil even mijn volle aandacht aan het Sjettekastje geven.

Maar ik ben ook al even aan het nadenken over wat ik wil maken met de recent aangekochte wol. De bedoeling is om zeker nog een paar truien te maken. Maar ik wil graag even iets anders dan de klassieke tricotsteek. Deze vond ik online bij Studio Knits en het lijkt me een heel haalbare variatie.

Seersucker stitch

Oké, het klinkt misschien een beetje raar. Maar het woord “seersucker” komt oorspronkelijk uit het Persisch, via het Hindi. En het betekend letterlijk “melk en suiker”. Maar omdat ik de pagina in het Engels vond, heb ik niet onmiddellijk een vrije Nederlandse vertaling.

Maar dat doet er niet echt toe. De ideale combinatie is met eenvoudige stekenpatroon een mooi resultaat te krijgen. Want het resultaat is het belangrijkst natuurlijk. En als het dan nog makkelijk is ook, is dat alleen maar mooi meegenomen.

Niveau

Dit is dus een ideale steek als je nog maar net begonnen bent met breien, maar wanneer je toch al graag even wil experimenteren. Maar laat je dat vooral niet tegenhouden, gevorderde brei(st)er.

Voor deze steek heb je enkel kennis nodig van rechtse en averechtse steek. De volgorde van de steken en de 8 herhalingsrijen die je breit, zorgen voor het diamantpatroon.

Je kan het patroon maken met elke wol en naalddikte die je maar wil. Maar het is niet omkeerbaar. De voorkant ziet er helemaal anders uit dan de achterkant. Daarom is er een verschil bij heen en weer breien en rondbreien.

Patroon

R = rechtse steek
AV = averechtse steek

Met rechte naalden

  • Zet een meervoud van 4 + 1 steken op.
  • Rij 1: *2R, 1AV, 1R*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 2: 1AV, *1AV, 1R, 2AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 3: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 4: 1AV, *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 5: *1AV, 3R*. Herhaal tot het einde van de rij. 1AV
  • Rij 6: 1R, *3AV, 1R*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 7: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 8: 1AV, *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Herhaal rijen 1 tem 8 tot de gewenste lengte. Brei daarna nog rij 1 en 2.

Met rondbreinaalden

  • Zet een meervoud van 4 + 1 steken op.
  • Rij 1: *2R, 1AV, 1R*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 2: *2R, 1AV, 1R*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 3: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 4: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 5: *1AV, 3R*. Herhaal tot het einde van de rij. 1AV
  • Rij 6: *1AV, 3R*. Herhaal tot het einde van de rij. 1AV
  • Rij 7: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 8: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Herhaal rijen 1 tem 8 tot de gewenste lengte. Brei daarna nog rij 1 en 2.

Schema

Toepassen

Deze steek zou ik graag toepassen bij een van de bollen wol waar kleurverloop op zit. Bij deze bollen, is het meestal interessant om niet teveel structuur te gebruiken, omdat het eindresultaat dan minder zichtbaar kan zijn. Maar deze valt al bij al nog mee qua structuur. Dus het lijkt me zeker het proberen waard.

Om het echt zeker te weten, bestaan er natuurlijk proeflapjes. Zo kan ik pas echt zien hoe de steek en de kleur zal combineren. En of de steekverhouding dan zal uitkomen tov de kledingmaat die ik nodig heb.

Maar eerst zit er niets anders op dan die 2 truien af te werken, nadat mijn kastje klaar is. En dan die trui te breien voor een vriendin. Dan begin ik er zeker aan. Soms zou ik heel graag willen, dat breien wat sneller ging. Al is het trage proces natuurlijk net wat zo’n enorme rust en stressverlaging geeft. Met wat ben jij op dit moment bezig?

Bronnen

Steek van de maand

Stersteek

Deze steek staat al een hele tijd op mijn verlanglijstje. Gewoon omdat ik ze zo prachtig vind. De manier waarop de sterren in elkaar overlopen, doet me denken aan loslaten en problemen vergeten. Eventjes wegdromen in een zee van sterren.

De steek

Het is al een hele tijd geleden dat ik nog gehaakt heb en ik wil eerst echt mijn andere projecten afwerken, voor ik weer aan iets nieuws begin. Anders vrees ik dat het er niet meer van zal komen. Want er is zoveel moois om te maken. Deze steek zou ik graag gebruiken om een rechte sjaal te haken.

Een ster bestaat uit twee rijen. In de eerste rij maak je de onderste beentjes en dan in de tweede rij de bovenste. Dat maakt het ook ideaal om met kleuren te werken. Al was ik vroeger al eens begonnen met wol die verloopt van kleur, ik was niet zo overtuigd van het resultaat. Het is wel prachtig als je om de 2 rijen van kleur wisselt. Zo komen ze echt mooi tot hun recht.

Niveau

Om de ster te maken, heb je lossen, vasten en halvestokjes nodig. Als je die kent, ben je vertrokken. Je hoeft dus zeker nog geen gevorderde te zijn om deze steek uit te proberen. Ben je dat wel, dan heb je deze steek onmiddellijk onder de knie.

Deze techniek vraagt toch nog wat extra kennis. Je maakt de ster pas af als je 6 lussen op je haaknaald hebt. Hiervoor ga je door de steek en neemt enkel de lussen op, zonder ze volledig te haken. Pas nadat er 6 lussen op je haaknaald zijn, maak je een vaste om de steek te sluiten.

Patroon

L = losse
V = vaste
HST = halfstokje

  • Maak een ketting van lossen in een veelvoud van 2 + 1.
  • Rij 1: 2 L, ga door de 1e L en neem de draad op, doe hetzelfde met de 2e L en de volgende 4 L (6 lussen op de haaknaald), 1 V door alle 6 lussen, 1 L (oog van de ster). *Ga door de 1e L van de oog van de vorige ster en neem de draad op, doe hetzelfde met de 2e en 3e L van de vorige ster en de volgende 2 L (6 lussen op de haaknaald), 1 V door alle 6 lussen, 1 L (oog van de ster).* Herhaal tot de voorlaatste steek. 1 HST in de laatste steek. Keer het werk.
  • Rij 2: 1 L, 1 V in dezelfde steek, 1V in het oog van de 1e ster, *2 V in het oog van de volgende ster*. Herhaal tot de voorlaatste steek. 1 V in de keerlossen van de vorige rij. Keer het werk.
  • Herhaal rijen 1 en 2 tot de gewenste lengte.

Ik kan heel goed begrijpen als deze omschrijving Chinees voor je zou zijn. Een video zegt in dit geval veel meer. Maar eens je het door hebt, is het eigenlijk alleen maar herhalen en krijg je het al snel onder de knie. Niet opgeven dus.

Tips

De Stersteek is een compacte steek, omdat er 1 vaste door 6 lussen gemaakt wordt. Als je het liever vast hebt, kan je gewoon de dikte van haaknaald gebruiken die op het etiket van je wol vermeld staat. Als je ze liever wat losser hebt, kan je een groter nummer nemen. Test het even op voorhand uit, zodat je tevreden bent met het resultaat.

Als je het oog van de ster niet goed kan vinden om de vasten in rij 2 te haken, dan kan je het werk even keren. Als die niet helemaal goed zit, gaat het effect wat verloren. En dat zou jammer zijn.

Toepassen

Omdat het net zo’n compacte steek is, is hij ideaal voor mandjes of iets anders die een stevige structuur nodig heeft. Omdat mandjes in het rond gehaakt worden, let je wel best op met de 2e rij. Het is nog steeds de bedoeling dat het werk gekeerd wordt, nadat je de 1e rij gesloten hebt met een halve vaste.

Maar hij is ook prachtig om te gebruiken voor een plaid of rechte sjaal. Omdat dit wat losser mag zijn, neem je dan die hogere nummer van haaknaald. Je kan spelen met kleurstrepen of het toch lekker in één kleur doen. Lekker knus zal het zeker zijn.

Oh nee, nu heb ik nog meer zin om al aan die sjaal te starten. Nog even van mijn hart een steen maken. Misschien ook een optie om de wol zelf te spinnen, dan heb ik nog even wat werk voor ik er kan aan beginnen. Alvast iets om over na te denken. Welke steek staat nog op jouw verlanglijstje en kan je niet wachten om te gebruiken in een nieuw project?

Bronnen

Steek van de maand

Schuine ajoursteek

Bijna, joepi, ik ben er bijna. Nog een paar rijen ajourmotief en mijn t-shirt is klaar. Dan nog enkel de boordsteek voor de mouwen en naden dichtnaaien. Voor ik aan het ajourmotief begon, ben ik nog even van gedacht veranderd en ben ik naar een andere steek overgeschakeld.

Schuine ajoursteek

Ik was niet zo overtuigd van mijn eerste keuze (de beginners ajoursteek), omdat ik vond dat die voor dit project toch teveel samentrok. Na een beetje zoeken, kwam ik bij de schuine ajoursteek. Deze trekt minder samen en geeft een mooier effect voor hetgeen ik wil bekomen.

De ene balkjes lopen naar links, terwijl het precies lijkt of de andere erachter naar rechts lopen. Zo bekom je een beetje een 3D-effect. Soms hoeft het niet ingewikkeld te zijn om iets speciaals uit te komen.

Niveau

Je hebt wel wat techniek nodig, maar op zicht is hij vrij eenvoudig in dit soort stijl van breien. Je hebt kennis nodig van 2 steken: omslag en rechts samenbreien. Deze twee steken herhaal je telkens opnieuw tot je op het einde van je rij bent. Dus op zich vrij eenvoudig. Na een paar rijen heb je het al zeker onder de knie.

Al heb ik er hier en daar toch wat last mee. Plots een steek laten vallen tijdens het rechts samenbreien. Waardoor ik een steek tekort had. Dan uitgetrokken en opnieuw gebreid, toen ik plots zag dat ik een steek teveel had. Maar ik zie de fout niet, dus die heb ik dan maar gecorrigeerd met nog een rechts samenbreien ipv twee gewone steken. Ik hoop dat het toch nog goed komt.

Basis van ajour

Ajour is een techniek waar je mindert en meerdert om een motief te breien. Minderingen doe je op twee manieren: rechts samenbreien en gedraaid rechts samenbreien. Het verschil zit hem in de richting van de steek die je maakt. Een rechts samengebreide steek leunt naar links, de andere naar rechts.

Meerderen doe je met de omslag. Hiervoor breng je de draad van achteren naar voren op de naald. Als je dan de volgende steek breit, zie je dat er een steek op de naald komt. Dit is zowat het eenvoudigste aan ajourbreien.

Je maakt dus telkens een meerdering waar je mindert. Op het einde van de rij zal je dus steeds hetzelfde aantal steken hebben. Als je er een teveel of tekort hebt, zoals ik (zucht), weet je dat er ergens een foutje in zit.

Je wisselt elke rij af. In de oneven rijen brei je de ajoursteek. In de rechte rijen brei je alle steken averechts als je heen en weer breit. Als je sinds vorige week de moed gevonden hebt om te leren breien met rondbreinaalden, brei je de even rijen gewoon rechts.

Ajour wordt heel vaak met een omschrijving en een tekening weergegeven. Als je de tekening volgt, is er ook een legende waar je kan zien welk tekentje voor wat staat. Als je een visueel geheugen hebt, kan het dan soms makkelijker zijn om dat te volgen.

Patroon

R = rechts
SAMBR = rechts samenbreien
O = omslag

Met rechte naalden

  • Zet een meervoud van 2 steken + 1 op.
  • Rij 1: 1R, *O, SAMBR*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 2: Brei alle steken averechts.
  • Rij 3: 2R, *O, SAMBR*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 4: Brei alle steken averechts.
  • Herhaal rijen 1 tot en met 4 tot je de gewenste hoogte hebt.

Met rondbreinaalden:

  • Zet een meervoud van 2 steken + 1 op.
  • Rij 1: 1R, *O, SAMBR*. Herhaal tot het einde van de rij. 1R
  • Rij 2: Brei alle steken rechts.
  • Rij 3: 2R, *O, SAMBR*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 4: Brei alle steken rechts.
  • Herhaal rijen 1 tot en met 4 tot je de gewenste hoogte hebt.

Door in rij 3 een steek meer gewoon rechts te breien, zorg je ervoor dat de gaatjes verspringen. Zo krijg je het effect dat de beentjes schuin lijken te lopen.

De steek is bedacht door Brome fields. De originele omschrijving en video kan je hier vinden.

Toepassen

Door de omslagen maak je gaatjes in je werk. Je bent niet fout bezig. Dat is net de bedoeling. Daarom is deze steek heel geschikt voor zomerse items, zoals een shawl of een t-shirt. Maar eigenlijk kan je het overal toepassen waar je een siersteek in wil brengen. Patronen zijn vaak in katoen en dunnen naalden, maar kan eigenlijk naar wens toepassen.

Je houdt er best wel rekening mee, dat deze steek mooier uitkomt als ze wat meer opgespannen is. Zeker als je hem in het werk combineert met een tricotsteek. Maak een proeflapje om zeker te zijn dat je goed zal uitkomen. Het zou jammer zijn als dat niet zo zou zijn.

Engelstalige patronen

Veel ajourmotieven worden in het Engels weergegeven met speciale kortingen zoals YO, K2TOG of SSK. Laat je hierdoor niet afschrikken. Ze willen het volgende zeggen:

  • YO: Yarn over is een omslag
  • K2TOG: Knit two together is rechts samenbreien
  • SSK: Slip slip knit is gedraaid rechts samenbreien.

Hiermee kom je al een hele stap verder. Al zijn er nog een paar specialere. Hier kan je een handige en uitgebreidere lijst van de vertalingen vinden.

Ik ben er best tevreden mee, ook al ben ik een beetje aan het sukkelen. Het is maar door te oefenen dat je het leert, vind je ook niet?

Bronnen

Steek van de maand

Boordsteek

Deze week was ik bezig met de opzet voor mijn zomerse T-shirt, toen ik plots begon na te denken over de boordsteek. Het is zoiets eenvoudigs, maar er zit zoveel techniek achter.

Wat me opviel

Omdat het niet de bedoeling is dat het onderaan te aansluitend zou worden, had ik besloten om met dezelfde dikte van naald en het normale aantal steken op te zetten. Wat volledig anders is van wat ik normaal zou doen. In elk patroon dat je tegenkomt zie je dat de boordsteek in een kleinere naald gebreid wordt en dat je in de eerste rij na de boordsteek een aantal steken meerdert. Maar waarom juist?

En nu weet ik het uit ervaring. Door het afwisselen van rechtse en averechtse steken, krijg je een soort franje. En als je te veel steken hebt ten opzichte van je tricotsteek (of andere steek dat je op dat moment breit), dan wordt die heel uitgesproken.

Ik dacht altijd dat de boordsteek van nature in elkaar trekt. En dat is wel zo voor een deel. Maar nu heb ik dus geleerd dat het ook te maken heeft met de verhouding tot het gewone deel van je project.

Niveau

De boordsteek is een heel belangrijke steek. Maar ondertussen is hij zo evident geworden dat ik er eigenlijk niet meer bij stil sta. Het is een steek die je vanaf je start als brei(st)er onder de knie wil krijgen. En gelukkig is ze echt niet zo moeilijk.

Ze zorgt er voor dat je rand niet opkrult en dat je trui/muts/… mooi aansluit. Maar het is dus belangrijk om hem goed toe te passen. Om ervoor te zorgen dat je boord elastisch wordt, wil je verticale lijnen creëren. En dat doe je door alle v-tjes aan dezelfde kant en alle lusjes aan de andere kant te hebben. En dat effect bekom je met rechte naalden anders dan met rondbreinaalden.

Soorten

Er zijn verschillende soorten boordsteek. De meest gekende zijn 1×1 en 2×2, maar voor mijn droomtrui gebruikte ik de gedraaide rechtse steek in de boord. Maar ook een siersteek kan.

Maar welke boordsteek is nu de juiste voor jouw project. Je kijkt hiervoor naar een aantal factoren: het effect dat je wil bekomen, het soort wol dat je gebruikt en de steekverhouding.

Als je enkel wilt dat je rand niet opkrult, kan je kiezen voor de siersteek. Kies gewoon een motief dat effen ligt. Of met andere woorden waar er evenwicht is tussen voor- en achterkant van je werk. Zoals bijvoorbeeld een gerstekorrelsteek of rijstpapsteek. Goh, je hebt zoveel keuze. Of je kan een sier in je boordsteek verwerken.

De dikte van de wol geeft een bepaalde steekverhouding die na berekening eerder aanleunt bij deelbaar door 2 of deelbaar door 4. Maar over het algemeen gebruik je bij dikkere wol de 1×1 boordsteek en bij dunne wol de 2×2 boordsteek. Wil je een elastischere boord, kies dan voor 1×1.

Op zich wordt de boordsteek onderaan de trui hetzelfde gebreid als bovenaan de trui. Al pak je het anders aan. Onderaan brei je hem onmiddellijk mee, want je start er mee. Als je aan de hals een boordsteek maakt, zet je eerst de verschillende delen aan elkaar en neem je dan het gewenste aantal steken op.

Patroon

1×1 boordsteek

Boord van mijn raglantrui

R = rechts
AV = averechts

Met rechte naalden doe je het zo:

  • Zet een even aantal steken op (deelbaar door 2)
  • Rij 1: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 2: *1AV, 1R*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Herhaal rijen 1 en 2 tot je de gewenste hoogte van je boord hebt.

Met rondbreinaalden zo:

  • Zet een even aantal steken op (deelbaar door 2)
  • Rij 1: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 2: *1R, 1AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Herhaal rijen 1 en 2 tot je de gewenste hoogte van je boord hebt.

2×2 boordsteek

Boord van mijn zomers T-shirt

Met rechte naalden doe je het zo:

  • Zet een even aantal steken op (deelbaar door 4)
  • Rij 1: *2R, 2AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 2: *2AV, 2R*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Herhaal rijen 1 en 2 tot je de gewenste hoogte van je boord hebt.

Met rondbreinaalden zo:

  • Zet een even aantal steken op (deelbaar door 4)
  • Rij 1: *2R, 2AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Rij 2: *2R, 2AV*. Herhaal tot het einde van de rij.
  • Herhaal rijen 1 en 2 tot je de gewenste hoogte van je boord hebt.

Gedraaide boordsteek

Boord van mijn droomtrui

Het enige dat je nu veranderd is dat je de rechtse steek door de achterste lus breit. Zo draai je eigenlijk de steek om tijdens het breien. De averechtse steek brei je gewoon. Je kan dit zowel toepassen in de 1×1 als in de 2×2 boordsteek. Het geeft een speciaal effect aan je boord. Zeker het proberen waard.

Strak, strakker, strakst

Een goeie boordsteek zorgt er dus voor dat je project mooi aansluit. Maar zoals ik al aangaf, zijn er bijkomende opties die er voor zorgen dat ze nog meer aansluit.

Gebruik een dunnere naald. Die zorgt dat je steken dichter opeen zitten en wat meer spanning geven. Je kan gaan tot een of twee nummers dunner dan de naalden waarmee je het project zou gaan breien.

Zet minder steken op. Deze tip vind je in alle truipatronen terug. In de eerste rij na de boordsteek maak je dan meerderingen, zodat je de gewenste breedte van je project bekomt. Omdat je minder steken in de boord hebt, is die smaller en sluit ze beter aan.

Pas de gedraaide boordsteek toe. Omdat je de rechtse steek omgekeerd breit, is de lengte van de draad tussen je rechtse en averechtse steek korter. Zo krijg je opnieuw wat meer spanning.

Nooit zal ik nog hetzelfde denken over die ouwe saaie boordsteek. Had jij kunnen denken dat er zoveel achter schuil ging?

Bronnen

Steek van de maand

Mozaiekbreien vs. Jacquardbreien

Tijdens het maken van mijn proeflapje voor het geheime project, herontdekte ik vorige week dat tricot zal opkrullen. En er zit een groot deel tricot in de sjaal, waaronder een deel jacquard. Ik kon dus niet anders dan opnieuw gaan nadenken over het concept. En toen had ik een idee! Waarom krult de Laurel Mist Shawl niet? Daarin komt mozaiekbreien voor. Misschien kan ik daarop overschakelen?

Wat is mozaiekbreien?

Het was vorig jaar, of het jaar er voor, dat ik er de eerste keer over hoorde. Het bestaat al langer, maar het is een techniek die nu pas echt populair aan het worden is. Barbara G. Walker maakte het haar eigen in de late jaren 60 van de vorige eeuw. Het gaat dus al een tijdje mee.

Het is een techniek waar je steken afhaalt op de andere naald zonder te breien. Wat het heel eenvoudig maakt. Ideaal zelfs als je als beginner graag een tekening in je project wil verwerken. Maar het is een hele leuke techniek, dus ook voor jou, gevorderde breier, een goeie om te proberen.

Je hebt twee kleuren nodig. Je breit met elke kleur telkens 2 naalden (heen en terug). Verder heb je een kaart met een tekening nodig. Je breit enkel de steken in het kleur dat je mee bezig bent. De steken in de andere kleur haal je dan af. De even rij is een herhaling van de oneven rij, maar dan in omgekeerde richting.

Sommige kaarten tonen zowel de oneven als even rijen. Maar aangezien ze eigenlijk hetzelfde zijn, bestaan er ook kaarten die enkel de oneven rijen weergeven. Kijk goed naar de cijfers die de rijen aangeven aan de zijkant.

Omdat je veel steken afhaalt en ze niet breit, is het ook een snelle methode om een tekening in je werk te steken. Maar niet alleen dat, je gebruikt ook minder wol. Maar helaas is er ook een keerzijde (zoals bij veel dingen). Niet elk patroon of tekening is geschikt om mozaiek te breien. De steken op onderliggende rijen moeten juist zitten, anders komt het niet uit.

Deze steek kan naast tricot- ook in ribbelsteek gemaakt worden, wat mijn probleem van opkrullende randen zo prima kan verhelpen.

Wat is jacquardbreien?

Dit is de techniek die ik altijd voor ogen had, als ik een tekening in breiwerk wil krijgen. Ik heb het overlaatst nog geprobeerd met sokken, maar dat is dan niet helemaal goed gekomen. Bij deze techniek heb je ook weer twee kleuren nodig. Maar de techniek en de kaart zijn anders.

Het werd ontwikkeld door Joseph-Marie Jacquard. Die zo goed of zijn leven wijde aan het verbeteren van weefgetouwen. Hij vond een manier om automatische patronen daarop te kunnen inweven. En later evolueerde dat verder in breiwerk.

Je breit met de twee kleuren tegelijk in de hand. Als de kaart aangeeft om de hoofdkleur te breien, neem je die draad op uit je vingers. Wanneer het de bijkleur aangeeft, neem je de andere draad op. Je breit dus wel telkens met één draad en neemt de andere draad mee langs de achterkant van je werk.

Jacquard brei je altijd in tricotsteek. Als je in ribbelsteek zou werken, komen de draden van de even rij aan de voorkant van je werk.

Als je het lekker warm wil hebben, is dit ideaal. Je werk wordt iets dikker en lekker knus. Wel opletten dat je de lussen niet de strak breit, want dat maakt het dan weer te compact. Als je het echt te strak doet, kunnen de steken verdwijnen onder de andere kleur. En dat wil je natuurlijk niet.

Wat maakt het verschil?

Ik gaf het eigenlijk al aan. Niet elk jacquardpatroon kan omgezet worden naar mozaiek. De onderliggende steken moeten de juiste kleur hebben en op de juiste plaats zitten. Daarom vroeg ik me af wat er nu juist voor zorgt dat het patroon wel kan omgezet worden naar mozaiek.

Na wat onderzoek zag ik dat mozaiekbreien heel wiskundig in elkaar zit. Er wordt een speciaal algoritme toegepast en bijna alle (zoniet alle) tekeningen zijn geometrisch in vorm. Ruitjes, rechthoeken en piramides zal je heel vaak tegen komen. Net omdat daar de steken dus goed zitten voor de techniek.

Maar hoe kan je het nu echt weten of je patroon geschikt is? De voor de handliggende oplossing is een proeflapje maken. Dan zie je het meteen. Maar gelukkig bestaan er ook websites, waaronder Pakin, waar je zelf je mozaiekpatroon kan maken. De ideale test dus of mijn tekening naar keuze kan omgezet worden in mozaiekbreien. Ik ga er straks mee aan de slag.

Voor mij zijn beide technieken redelijk nieuw. En voor jou? Heb jij er al ervaring mee?

Bronnen

Steek van de maand

Bijencelsteek

Er staat nog veel moois om te maken op mijn to do-lijstje voor dit jaar. Waaronder de Sweet Honey sjaal die Kjerstin Rovetta ontworpen heeft. Ik kon niet langer wachten om deze prachtige sjaal te maken. Dus ben ik er gisteren met een enthousiast gevoel in gevlogen.

Honeycomb brioche stitch

De steek die gebruikt wordt in dit patroon heet de honeycomb brioche steek. Of in het Nederlands bijencelsteek. En ik ben er helemaal verliefd op. Door het maken van de steek, krijg je een soort dubbel effect. Waardoor het erg goed lijkt op een honingraat. En hij is lekker zacht.

Niveau

Op het eerste gezicht lijkt hij niet eenvoudig. Maar net zoals bij andere steken is het dat wel als je weet hoe. Toch zou ik deze steek een gemiddeld niveau geven. Er zijn een paar speciale handelingen voor nodig. Maar laat je daar vooral niet door tegenhouden als je een beginnende breister bent.

We proberen allemaal zo weinig mogelijk steken te laten vallen. Maar het mooie aan deze steek is net dat het hier wel mag. De lussen van de afgevallen steken zorgen net voor het motief. Geen zorgen, in de volgende rij brei je ze allemaal weer samen.

Patroon

Ook bij deze steek is er een verschil tussen heen en weer breien en in het rond breien. Ik schrijf bewust niet rechte of rondbreinaalden, omdat je met rondbreinaalden even goed kan heen er weer breien.

Heen en weer

R: rechts
RO: rechts breien in de steek eronder
BCS (bijencelsteek): lus van vorige rij R opnemen op de rechtse naald en rechts samenbreien met de volgende steek op de linkse naald.

  • Zet een even aantal steken op.
  • Rij 1: alle steken R.
  • Rij 2: *1R, 1RO*. Herhaal tussen * tot einde van de rij.
  • Rij 3: *BCS, 1R*. Herhaal tussen * tot einde van de rij.
  • Rij 4: *1RO, 1R* Herhaal tussen * tot einde van de rij.
  • Rij 5: *1R, BCS* Herhaal tussen * tot einde van de rij.
  • Herhaal rijen 2 t.e.m. 5 tot je de gewenste lengte hebt.

Als je de omschrijving niet goed kan volgen (zoals ik in het begin), kan je deze volgende video bekijken. Soms is het gewoon handiger om het iemand te zien doen. Zoals ik al zei, er zitten een paar speciale handelingen tussen.

In het rondbreien

AV: averechts
R: rechts
RO: rechts breien in de steek eronder
BCS (bijencelsteek): lus van vorige rij AV opnemen op de linkse naald en averechts samenbreien met de volgende steek op de linkse naald.

  • Zet een even aantal steken op.
  • Rij 1: alle steken AV.
  • Rij 2: *1R, 1RO*. Herhaal tussen * tot einde van de rij.
  • Rij 3: *1AV, BCS*. Herhaal tussen * tot einde van de rij.
  • Rij 4: *1RO, 1R*. Herhaal tussen * tot einde van de rij.
  • Rij 5: *1BCS, 1AV*. Herhaal tussen * tot einde van de rij.
  • Herhaal rijen 2 t.e.m. 5 tot je de gewenste lengte hebt.

Om hetzelfde effect te krijgen als wanneer je heen en weer zou breien, wil je afwisselen tussen een rechtse en averechtse rij. Je wil het omgekeerde effect bekomen, want je draait het werk niet om. Maar als je het liever iemand ziet voor tonen. Ook hier is een mooie video van.

Herhaling

Eens je de 4 herhalingsrijen een beetje onder de knie hebt, gaat het gemakkelijk. Het is steeds hetzelfde die herhaald wordt, dus heb je genoeg oefening om een pro te worden in de bijencelsteek.

Maar ben je soms de weg eventjes kwijt en weet je niet meer hoe je volgende steek breit? Je kan het zien aan de volgende steek op je naald. Kijk naar de lusjes op de voorkant van je werk. Even rij: Heb je 2 lusjes? Dan brei je de steek gewoon. Heb je 1 lusje? Dan brei je de steek eronder. Oneven rij: Heb je 2 lusjes? Dan maak je de bijencelsteek. Heb je 1 lusje? Dan maak je een gewone rechtse steek.

Mooie randen

Als je deze steek heen en weer breit, zou ik zeker aanraden om een zelfkant te maken. Het is niet zo eenvoudig om de speciale steken te maken op de rand. En daarnaast krijg je een mooi uitlijning van het patroon.

En dan wil ik het ook nog even hebben over de rij die op je naald zit. In deze rij zie je de lusjes allemaal aan de voorkant. Je denkt nu misschien dat je een fout gemaakt hebt. Maar dat is niet zo. Je deed het correct. Door de steek eronder te breien, haal je de lus weg van de voorkant. En de lusjes die overblijven, zorgen dan voor het dubbel effect.

Toepassen

Ik gebruik deze steek nu voor de Sweet Honey sjaal. Maar het kan even goed gebruikt worden in andere projecten. Misschien maak ik een bijhorende muts als ik nog genoeg wol over heb. Je kan het eigenlijk gebruiken in eender welk project waarin je wat structuur wil hebben.

En omdat er een structuur gemaakt wordt, koos ik voor een effen kleur wol te kiezen. Zo ben ik zeker van een mooi resultaat. Maar alles is mogelijk natuurlijk. Je kan het ook met dubbele draad breien, waarbij de twee draden een andere kleur hebben.

Ik ben er alvast verliefd op. En jij?

Bronnen

Steek van de maand

Ridge stitch

De steek die ik gebruik voor mijn Raglan trui is een tricotsteek. Dit is een van de basissteken bij breien. De ene rij brei je rechts, de andere averechts. Zo komen de v-tjes steeds aan dezelfde kant. Maar om het iets specialer te maken, heb ik er een variatie in verwerkt: ridge stitch.

Tussen elke kleur overgang wou ik een specialeke. En dit is heel eenvoudig te bekomen door de laatste rij in de omgekeerde steek te breien, zodat de boogjes dan aan de voorkant komen. Dit breekt de tricotsteek op in verschillende delen.

Het is een eenvoudige steek met een twist. Ben je een beginnende breister? Dan kan je met dit patroon iets extra in je project steken aan de hand van deze kleine aanpassing. Ben je een ervaren breister? Dan kan je spelen met herhalingen en kleuren.

Breien met rechte naalden.

Er is een verschil tussen heen en weer breien en rond breien. En eigenlijk begint dit al met de tricotsteek. Als je op rechte naalden werkt, brei je de ene rij rechts, de andere rij averechts. Om dan de boogjes aan de voorkant te hebben, brei je een averechtse rij dan rechts.

  • Zet zoveel steken op als je nodig hebt.
  • Rij 1: brei alle steken rechts
  • Rij 2: brei alle steken averechts
  • Herhaal rij 1 en 2 zoveel als je wil
  • Oneven rij: brei alle steken rechts
  • Even rij: brei alle steken rechts

Breien met rondbreinaalden

Als je rondbreit maak je de tricotsteek door elke rij rechts te breien. Want je breit steeds in dezelfde richting. Om dan de boogjes aan de voorkant te hebben, brei je de rij averechts. Visueel heb je hetzelfde effect.

  • Zet zoveel steken op als je nodig hebt.
  • Rij 1: brei alle steken rechts
  • Rij 2: brei alle steken rechts
  • Herhaal rij 1 en 2 zoveel als je wil
  • Oneven rij: brei alle steken rechts
  • Even rij: brei alle steken averechts

Raglan trui

Voor mijn raglan trui heb ik de berekening gemaakt dat ik in voor- en achterpand 32 rijen per kleur nodig heb. Dus brei ik 31 rijen in tricotsteek en de 32e brei ik omgekeerd.

Tijdens dit project zal ik voor de schouders een overgang maken tussen rondbreien naar heen en weer breien. Het is best om dan in de gaten te houden dat je ook de omwisseling maakt naar de omgekeerde rij. Maar dat zal zichzelf uitwijzen. Als je ziet dat de v-tjes toch aan de voorkant zitten, brei je die rij gewoon in de omgekeerde steek.

Laurel Mist shawl

Ik heb deze steek ook toegepast in de Laurel Mist shawl. Hier liggen de omgekeerde rijen dichter bij elkaar. Tussen elke omgekeerde rij zaten 5 rijen tricotsteek. En het wordt een aantal keer herhaalt in dezelfde kleur.

Na een aantal keren het patroon te herhalen, wordt er nog een andere steek (slipped dots) toegepast. Daarna opnieuw een aantal keer het patroon. Opnieuw de slipped dots. En dan nog een keer het patroon. Zo krijgt de herhaling ook weer iets speciaals.

Variaties

Het voordeel van deze steek is dat je eigenlijk heel variabel is. Je kan zelf kiezen hoeveel rijen je tussen de omgekeerde rijen laat. Het minimum (om mooi uit te komen), zou ik zeggen, is vijf. Maar dat kunnen er ook gerust meer zijn. Dat hangt volledig van jouw smaak af. Neem wel een oneven aantal rijen. Dan kan je de volgende even rij omgekeerd werken. Zo blijf je op de juiste kant van het werk.

Je kan dit patroon in één kleur maken, maar ook in verschillende. Voor de laurel mist shawl heb ik hetzelfde kleur gebruikt, maar voor mijn raglan trui gebruik ik voor iedere sectie een andere kleur. Let wel op als je de omgekeerde rij in een andere kleur start. Dan zullen de onderste boogjes in een andere kleur zijn dan bovenste.

Maar je kan nog verder gaan dan dat. Er bestaat ook een omgekeerd ridge patroon. Dat is eigenlijk de achterkant van het werk. Je hebt dan de boogjes en een onderbreking met de v-tjes aan de voorkant van je werk. Dat maakt het een heel rekbare steek. Eigenlijk een beetje als een boordsteek, maar dan horizontaal.

Omdat ik zo vaak met Engelse patronen werk, ken ik enkel de Engelse naam. Weet jij toevallig hoe die in het Nederlands heet?

Bronnen