Plantenziekten - herkennen en bestrijden

Plantenziekten tasten tuinplanten aan. Meestal worden ze veroorzaakt door schimmels, bacteriën en virussen of door plagen van rupsen, kevers of bladluizen. Hieronder de meest voorkomende plantenziekten met kenmerken zodat u ze kunt herkennen, inclusief tips om ze te bestrijden.

Plantenziekten voorkomen

Voorkomen is beter dan genezen, dat geldt zeker ook voor plantenziekten en plagen. In de tuin doet u dit door uw planten optimaal te verzorgen. De juiste plek is belangrijk, daarnaast de juiste hoeveelheid water en bemesting. Zoek voor u gaat planten daarom altijd op welke behoeften die plant heeft. Dus wat betreft grondsoort, zon/schaduw, vochthuishouding, enz. Zet u de plant verkeerd, dan werkt u aantastingen in de hand.

Lees ook: voeding problemen (gebreksverschijnselen) bij planten herkennen en oplossen

Toepassing bestrijdingsmiddel

Wordt een plant toch aangetast door schimmels of beestjes dan kunt u er voor kiezen een bestrijdingsmiddel te gebruiken. Kies bij voorkeur een biologisch middel of bestrijding met natuurlijke vijanden (aaltjes). Meestal wordt er een vloeibaar middel toegepast. Voor het besproeien van de planten is het handig om een drukspuit te gebruiken. Verdun het middel volgens de gebruiksaanwijzing met water. Draag hierbij waterdichte huishoudhandschoenen. Besproei de plant tot het middel van de bladeren afdruipt, vergeet de onderkant van de bladeren niet. Herhaal de behandeling zonodig.

De meest voorkomende plantenziekten

Schimmels, bacteriën en virussen

• Roest. Oranje schimmel op de bladeren. Bespuiten met een schimmelwerend middel.
• Schurft. Zwarte vlekken op de takken, vaak bij sierappel, vuurdoorn en fruitbomen. Bespuiten met schimmelwerend middel. 
• Verwelkingsziekte. Door een schimmel verwelken de bladeren en sterven jonge twijgen af. Moeilijk te bestrijden. Bij Clematis vaak door een te droge bodem.
• Meeldauw. Witte, pluisachtige schimmel op de bladeren. Bespuiten met een schimmelwerend middel of met heermoesthee.
• Roetdauw. Een zwarte schimmel die groeit op de zoete stof die luizen afscheiden. Vermijden door de luizen te bestrijden.
• Sterroetdauw. Bruinzwarte stervormige vlekken op geel verkleurden blad, komt voor bij rozen. Bespuiten met een schimmelwerend middel. (Zie foto boven.)
• Bacterievuur. Bruine of zwarte topjes, later geelbruin bacterieslijm. Bestrijding is vrijwel onmogelijk. Komt vooral voor op Cotoneaster, meidoorn en peer.
• Virusziekten. Diverse virussen, vaak overgedragen door luizen en andere insecten. Gele verkleuringen, vlekken of kringen op het blad. Geen bestrijding mogelijk.

Lees ook: Buxusziekte door schimmels behandelen. 

Insecten en andere dieren

• Bladluizen en schildluizen. Kleine diertjes die het sap uit de bladeren zuigen. Bestrijden met lieveheersbeestjes larven of met een biologisch preparaat tegen luizen. Lees hier meer over het bestrijden van bladluizen. 
• Spint. Kleine rode spinnetjes aan de onderkant van het blad, vaak fijne spinsels en witte vlekjes op het blad. Bespuiten met speciaal middel.
• Bladrollers. Kleine bruine of groene rupsjes die leven in samengerolde bladeren. Blad plukken en afvoeren.
• Schuimcicade. Groene cicaden die in vlokjes schuim leven. Wegspuiten met de tuinslang.
• Aaltjes. Kleine, wormachtige diertjes, met het blote oog niet te zien, zitten meestal in de grond (bodemmoeheid) of in stengels. Bestrijding onder andere door afrikaantjes te planten.
• Larven. Het voorstadium van diverse kevers. Bestrijding met natuurlijke vijanden.
• Rupsen. Vreten aan de bladeren. Bestrijden met aaltjes (natuurlijke vijand) of met een bacateriepreparaat. Rupsen verpoppen zich tot prachtige vlinders, laat ze daarom liever met rust.
• Slakken. Huisjesslakken en naaktslakken vreten aan bladeren. Lokken met slakkenvallen, bestrijden met ecologische slakkenkorrels of met aaltjes. Lees hier meer over het bestrijden van slakken. 
• Kevers. Diverse soorten die bladeren aantasten. Bijvoorbeeld het knalrode leliehaantje. Wegvangen is de beste optie, eventueel bestrijding van de larven met natuurlijke vijanden.
• Emelten en engerlingen. Larven van langpootmuggen en kevers, vreten aan wortels van o.a. gras. Het gazon krijgt gele plekken en kan helemaal afsterven. Gieten met een specifiek bestrijdingsmiddel of met aaltjes (natuurlijke vijanden).

Lees ook: wat te doen tegen Buxusmot of Buxusrups

Tekst: Modeste Herwig. Foto bovenaan: Modeste Herwig (sterroetdauw bij roos)