Niet iedereen weet het, maar in sommige gevallen heb je een bouwvergunning nodig voor het aanhogen of afgraven van je perceel. In deze bijdrage legt onze jurist duidelijk uit wanneer die stedenbouwkundige vergunning nu net nodig is.
In werkelijkheid zal men voor heel wat wijzigingen van het reliëf van de bodem geen stedenbouwkundige vergunning nodig hebben. De wetgever heeft immers bepaald dat enkel voor de aanmerkelijke wijzigingen aan het reliëf van de bodem een stedenbouwkundige vergunning nodig is. (artikel 99, ?1, 4? van het nieuwe decreet van 18 mei 1999 op de ruimtelijke ordening).
Wat wordt nu eigenlijk verstaan onder een aanmerkelijke reliëfwijziging?
Iedere aanvulling, ophoging, uitgraving of uitdieping die de aard of de functie van het terrein wijzigt, wordt als aanmerkelijke reliëfwijziging beschouwd. Hiermee wordt met andere woorden elke aanzienlijke verandering van het bodemreliëf bedoeld. Het kan hierbij gaan over het ophogen van de bodem zowel als over het uitgraven ervan. Of het reliëf van de bodem aanmerkelijk werd gewijzigd, is eigenlijk een feitenkwestie die van geval tot geval zal moeten onderzocht worden.
De administratie, en soms ook de rechtspraak, beschouwde vroeger doorgaans enkel een reliëfwijziging van meer dan 50 cm als een aanmerkelijke reliëfwijziging. Nochtans kunnen ook geringere reliëfwijzigingen het uitzicht van het terrein volledig veranderen en strijdig zijn met de specifieke stedenbouwkundige bestemming. Het begrip "aanmerkelijke reliëfwijziging" dient dan ook eveneens beoordeeld te worden overeenkomstig de bestemming van het gebied waar uw tuin of grond gelegen is. Zo zal bijvoorbeeld in een natuurgebied of in een landschappelijk waardevol agrarisch gebied een ophoging of uitgraving van 20 cm al vlugger gekwalificeerd worden als een aanmerkelijke reliëfwijziging omdat bijvoorbeeld de (nefaste) gevolgen voor de aanwezige fauna en flora in deze gebieden veel groter kunnen zijn. Dat geldt onder andere bij het afgraven van een 10 cm dikke humuslaag in natuurgebied, of voor het aanleggen van parkeerplaatsen op een weiland in landbouwgebied door het ophogen met steenslag.
Rond de eigen woning
Men staat er echter meestal niet bij stil maar vaak wordt een reliëfwijziging "impliciet" vergund als de bevoegde overheid een bouwvergunning aflevert voor het bouwen van bijvoorbeeld een woning. Als je een bouwvergunning aanvraagt om een huis te mogen bouwen, zal immers je architect op de bouwplannen gaan aanduiden hoe het zit met de niveauverschillen op het perceel waarop je 'het huis van je dromen' wenst te bouwen. Als je naderhand een stedenbouwkundige vergunning krijgt om je woning te bouwen, dan worden de op het goedgekeurde bouwplan aangeduide reliëfwijzigingen mee vergund.
Tot slot kan nog vermeld worden dat de medewerking van een architect niet verplicht is als je enkel van plan bent om het reliëf van de bodem te gaan wijzigen. (overeenkomstig paragraaf 4 van het koninklijk besluit van 16 december 1971, gewijzigd bij de besluiten van de Vlaamse regering van 16 juli 1996, 7 januari 1997, 4 november 1997 en 16 maart 1999).