Vrees voor duizenden doden na overstromingen door storm Daniël in Libië, meer dan 10.000 mensen vermist
In Libië zijn al meer dan 5.200 doden geteld na de overstromingen veroorzaakt door de storm Daniël. Dat zegt de oostelijke regering. In een instabiel land als Libië zijn precieze cijfers over slachtoffers moeilijk te verifiëren, maar ook hulporganisaties vrezen voor duizenden doden. Volgens het Internationale Rode Kruis zijn 10.000 mensen vermist.
Storm Daniël, die vorige week al over Griekenland, Bulgarije en Turkije raasde, heeft de voorbije dagen grote hoeveelheden regen over Libië gestort. Verschillende steden in het oosten van het land zijn overstroomd.
Vooral Derna, een kuststad met zo'n 125.000 inwoners, is erg zwaar getroffen. Daar zijn twee dammen en vier bruggen gebroken, waardoor hele wijken zijn overspoeld. Ook de steden Al-Marj en Benghazi zijn zwaar getroffen.
BEKIJK - "Derna is volledig overstroomd", getuigt een inwoner:
Dodentol dreigt enorm te zijn
De dodentol in het oosten van Libië dreigt enorm zwaar te worden. "Lichamen liggen overal: in zee, in de valleien, onder gebouwen", zegt een minister van de oostelijke regering in Libië, die vanmorgen in Derna was.
Volgens de minister is zeker een kwart van de stad weggeveegd. Alleen in Derna zijn volgens de hulpdiensten al 2.300 doden gevallen.
Lichamen liggen overal: in zee, in de valleien, onder gebouwen
In heel het getroffen gebied zijn al meer dan 5.200 doden geteld, zegt de minister van Binnenlandse Zaken van de oostelijke regering bij de nieuwszender Al Jazeera.
De oostelijke regering had gisteren al aangegeven dat het aantal slachtoffers in de duizenden dreigt te lopen.
Ook hulporganisaties gaan intussen uit van mogelijk duizenden doden. Tamer Ramadan, gezant van het Internationale Rode Kruis en de Internationale Rode Halve Maan in Libië, zegt op gezag van onafhankelijke bronnen dat 10.000 mensen vermist zijn.
Gisteren sprak het Franse persbureau AFP op gezag van officiële Libische bronnen nog over 150 doden. Een cijfer dat volgens de hulporganisatie Rode Halve Maan kon oplopen tot 250. Maar die eerste cijfers lijken dus een grote onderschatting te zijn geweest.
Waarom is er zoveel onduidelijkheid?
Sinds de val van kolonel Moammar Khaddafi in 2011 is het Noord-Afrikaanse land Libië uiteengevallen en blijft het erg instabiel.
Het land heeft twee regeringen. De regering van nationale eenheid in Tripoli wordt erkend door de Verenigde Naties. In het oosten van het land, in Benghazi, opereert een tweede regering, onder premier Osama Hamad. Die wordt gesteund door de krijgsheer Khalifa Haftar.
De erkende regering in Tripoli staat onder druk van verschillende gewapende milities. Vorige maand waren er in Tripoli nog zware gevechten, waarbij tientallen doden vielen.
Dat Libië niet één regering heeft die kan communiceren over de ramp die er nu plaatsvindt, verklaart uiteraard mee dat cijfers over het aantal slachtoffers moeilijk te achterhalen zijn.
"Alle mogelijke belemmeringen van correcte informatie kunnen in Libië worden afgevinkt", zegt VRT NWS-collega Majd Khalifeh. "Libië is een verscheurd land met een oostelijke en westelijke regering, we moeten dus naar de twee luisteren."
"Daarnaast moeten we luisteren naar de hulpverleners. Die hebben al gecommuniceerd, maar er zijn nog veel vermisten. Op dit moment zijn er niet alleen zoektochten onder het puin aan beide oevers van de overstroomde vallei, maar ook in het water van de Middellandse Zee."
BEKIJK - Majd Khalifeh: "Communicatie is chaotisch in een verscheurd land"
Noodtoestand in oosten
Dat de tol enorm hoog is, staat buiten kijf. In de stad Derna zou het water tot drie meter hoog hebben gestaan. "Volledige buurten aan de oevers van de overstroomde vallei zijn van de kaart geveegd", zegt Majd Khalifeh.
BEKIJK - "De dam is ingestort en de stad is volledig overstroomd", vertelt een man vanuit Derna:
"Heel veel mensen dachten "ik blijf op de tweede verdieping, hoog genoeg zodat ik niet meegesleurd kan worden met het water", maar door het instorten van twee dammen en de ongeziene hoogte van het waterniveau zijn heel veel mensen vanop de derde, en volgens mijn getuigen zelfs vierde verdieping, meegesleurd met het water."
Veel mensen zijn vanop de derde of zelfs vierde verdieping meegesleurd met het water
Derna, maar ook Benghazi en Al-Marj zijn tot rampgebied uitgeroepen en de noodtoestand is er afgekondigd. Scholen en winkels zijn dicht en er is een avondklok ingesteld.
Internationale hulp
De westelijke regering in Tripoli heeft een vliegtuig met medische hulp naar Benghazi in het oosten gestuurd.
Er is ook om internationale hulp gevraagd. "Die hulp is nodig", zegt Khalifeh. "Door de oorlog is er een enorm gebrek aan infrastructuur en middelen om de mensen te redden."
"Eén pluspunt aan de oorlog, als ik zo cynisch mag zijn, is wel dat de strijdende partijen regionale partners hebben. Aan de oostelijke kant hebben we het over de Verenigde Arabische Emiraten, een rijk land dat nu ook helpt in Marokko. Egypte heeft ook hulp aangeboden."
Vliegtuigen met reddingsploegen en humanitaire hulp zijn intussen vanuit Turkije, Egypte en de Verenigde Arabische Emiraten geland op de luchthaven van Benghazi.
Hoe ze van daaruit in Derna moeten raken, dat 250 kilometer verderop ligt maar door het water nauwelijks toegankelijk is, is niet duidelijk. De lokale overheid in Derna heeft opgeroepen tot een corridor over zee om de komst van humanitaire hulp en reddingsdiensten mogelijk te maken.
Ook de Europese Unie is bereid om steun te verlenen aan Libië. Dat zegt de hoge vertegenwoordiger van het Europees buitenlands beleid, Josep Borrell.
"De beelden van de verwoesting in Libië, geteisterd door extreme weersomstandigheden die het tragische verlies van vele mensenlevens hebben veroorzaakt, stemmen tot droefheid. De EU volgt de situatie op de voet en is bereid om steun te bieden", zegt hij op de sociaalnetwerksite X (voorheen Twitter).
Ook de voorzitter van de Europese Raad Charles Michel zegt dat de EU bereid is om het Libische volk en de families van de slachtoffers van de overstromingen te helpen.
Storm Daniël
Eerder deze week richtte storm Daniël een grote ravage aan in Griekenland, Bulgarije en Turkije, waarbij minstens 27 doden vielen. De storm is nu op weg naar het westen van Egypte, ook daar waarschuwt de overheid voor slecht weer en veel regen.
Het Rode Kruis zamelt geld in voor de slachtoffers in Libië via deze website.