Przymiotno złote

©

©Erigeron aureus

Opis

Rodzina: Asteraceae – astrowate

Gatunek jest byliną krótkowieczną. Górna część korzenia jest z reguły pojedyncza i dopiero niżej przechodzi w włókniste korzenie. Z szyjki korzeniowej wyrasta kępka odziomkowych liści. Ich kształt jest łopatkowaty, a kolor szarawozielony. Bardzo często liście zaginają się do góry wzdłuż nerwu głównego. Cała roślina łącznie z pędem i listkami koszyczka jest gruczołkowato owłosiona. Pęd kwiatowy jest nierozgałęziony i na ogół bezlistny. Zakończony jest dość dużym (do 5 cm średnicy) koszyczkiem kwiatowym. Kwiaty języczkowe o szerokich płatkach. Kwiaty rurkowate są nieco ciemniejszej barwy.

Na razie funkcjonuje jedna odmiana nazwana ‚Canary Bird’ z uwagi na jej kanarkową żółć kwiatów. Jest odmianą nieco niższą od gatunku.

Występowanie

Łąki i zbocza skalne w wysokich górach.

 

 Geograficzne rozmieszczenie pokazuje mapka. Na południu to stan Washyngton w USA, a na północy to dwie prowincje Kanady czyli British Columbia i Alberta. 

Wysokość

Kępka liści nie przekracza 10 cm. Pęd kwiatostanowy dorasta do 20 cm.

Termin kwitnienia

Początek kwitnienia to z reguły koniec czerwca. Jeśli szybko przytniemy przekwitłe kwiatostany, to roślina przy sprzyjającej aurze jesienią zakwitnie po raz drugi.

Kolor kwiatu

Gatunek ma kwiaty intensywnie żółte.  Odmiana ‚Canary Bird’ ma kwiaty jasno żółte z lekką domieszką zieleni.

Stanowisko

Stanowisko dla rośliny wysokogórskiej musi być kompromisem między ilością światła, a temperaturą. Roślina lubi chłodne stanowiska, ale dużą ilość światła. Optymalne byłoby takie stanowisko, które zapewniałoby cieniowanie rośliny między godzinami 10-tą, a 17-tą. Przymiotno to posadzone w pełnym słońcu w czasie suchego i gorącego lata może nam wypaść, nawet jeśli zdecydujemy się na częste podlewanie. Jest to reakcja na stres wywołany zbyt wysokimi temperaturami.

Wymagania i pielęgnacja

Gleby powinny być typu górskiego czyli wymieszane z dużą ilością odłamków skalnych. Jeśli sadzimy na skalniaku to odpowiednim miejscem byłaby kieszeń między większymi kamieniami tak usytuowanymi by stanowiły cieniówkę w najgorętszym okresie dnia. Dołek pod korzenienie może być płytszy jak 15 cm. Ziemię z dołka wymieszajmy z średniej wielkości żwirkiem akwarystycznym. Warto górną warstwę ziemi zastąpić samym żwirem. Będzie on jednocześnie chronił szyjkę korzeniową przed nadmiarem wilgoci i chronił ziemię przed nagrzewaniem się. Korzenie pod kamieniami zawsze znajdą trochę wilgoci bo ziemia wolniej paruje.

Sadząc na brzegu wielogatunkowej rabaty musimy zapewnić doskonały odpływ nadmiaru wody. W tym celu kopiemy głębszy i szerszy dołek niż potrzeba i ziemię z dołka, a właściwie jej potrzebną część mieszamy ze żwirem. Mieszanką zasypujemy dno, wkładamy roślinę i resztą zasypujemy korzenie. Górna warstwa (około 2-3 cm) to sam żwir. Teoretycznie rośliny nie powinniśmy dokarmiać. Jednak na naszych słabych ziemiach warto przynajmniej raz w miesiącu dać dawkę nawozu do pomidorów lub roślin kwitnących. W pierwszym okresie czyli wiosną chodzi przede wszystkim o zawarty w nawozach fosfor. Składnik ten stymuluje ilość produkowanych przez roślinę pąków. Czyli od fosforu zależy ile kwiatów będziemy mieć. Natomiast przy podlewaniu tymi nawozami już po wykształceniu pąków chodzi o potas. Składnik ten stymuluje wczesność kwitnienia, jego długość i jakość. Od potasu zależy także intensywność zapachu jeśli mamy do czynienia z kwiatami pachnącymi. Dla bardziej ciekawskich podaję proporcję poszczególnych składników w stosunku do azotu N5 + P2 + K4 lub N9 + P6 + K8.

Z rośliną na jedno trzeba uważać. Jest krótkowieczna i zawsze trzeba mieć przygotowaną sadzonkę na jej zastąpienie. Nigdy nie wiadomo, po której zimie już się nie pokaże.

Mrozoodporność

Jeśli chodzi o zimotrwałość nie ma problemu. Wszak ta roślina rośnie zdrowo na wysokości nawet 4400 metrów nad poziom morza. Przypominam, w Polsce nie ma tak wysokich gór.

Problem jest z zabezpieczeniem jej przed nadmiarem zimowej wody. Ponieważ liście giną na zimę można nakryć ją nawet zwykłą doniczką, odwróconą do góry dnem. Wody będzie miała tylko tyle ile podsiąknie, czyli wystarczająco, a z góry już nie dostanie. Zwiększa się szansa na przeżycie zimy.

Rozmnażanie

Podziału tej rośliny nie dokonamy. Jak wspomniałam górna część korzenia jest pojedyncza, więc nie ma jak pociąć. Najrozsądniej jest zebrać trochę nasion, tym bardziej, że gatunek produkuje ich znaczne ilości. Problem zaczyna się przy odmianie ”Canary Bird”. Ta odmiana jest sterylna, więc nie produkuje nasion.

I tu przestrzegam przed nieuczciwością sprzedawców. Na zdjęciach pokazuję co przysłał pewien sprzedawca. Po prawej stronie są dobre nasiona. Jedynym sposobem rozmnożenia tej odmiany jest oddzielenie od szyjki korzeniowej niekwitnącego pędu wraz z piętką. Taką sadzonkę łatwo da się ukorzenić. Do jesieni uprawiajmy w pojemniku, a na miejsce stałe sadzimy pod koniec sierpnia lub na samym początku września. Przy sadzeniu wielu roślin nie zapominajmy, że one się rozrastają i zachowajmy przynajmniej 25 cm rozstawy.

Choroby i szkodniki

Przymiotno należy do roślin zdrowych jeśli tylko korzenie nie będą stykały się z wodą.

Zastosowanie

Skalniaki, suche murki, brzegi rabat mieszanych, ogródki skalne zakładane w kamiennych(i nie tylko) pojemnikach.

Uwagi

Łacińska nazwa rodzaju ”Erigeron” pochodzi od greckich słów ‚eri’ = wczesny i ‚geron’ = starzec. Jest to odniesienie do wyglądu dopiero co zawiązanych owocków, które są pokryte krótkimi, białymi włoskami.

Erigeron aureus został opisany w 1891 roku przez Edwarda Lee Greene.