Eenzame populatie hagedissen in oeroud Meerland

Het oeroude Meerland is met recht een relict. In het laatste restje hoogveen van Groningen weet een populatie levendbarende hagedissen zich te handhaven.

Dat er in het 20 hectare grote natuurgebied op het schiereiland Meerland, tussen Oostwold en Blauwestad, zeldzame dieren als de bruine vuurvlinder en de levendbarende hagedis voorkomen, was bekend. De afgelopen jaren zijn er wat losse waarnemingen gedaan.

Onderzoek

Uit het jongste onderzoek van RAVON, de onderzoeks- en kennisorganisatie voor amfibieën, reptielen en vissen, blijkt dat er een heuse populatie is van de kleine bruine beestjes. Bij tellingen zijn ‘goed doorvoede’ volwassen dieren en een jong waargenomen. Volgens RAVON gaat het, op de populatie op Terschelling na, om de meest noordelijk gevonden groep van Nederland.

Het natuurgebied in Meerland is van Het Groninger Landschap. Rayonbeheerder Silvan Puijman werkt al jaren in de streek. ,,Ook wat de hagedissen betreft, kun je spreken van een relict. Een overblijfsel uit de tijd van de grote verveningen.’’

Turf

Het natuurgebied waar de levendbarende hagedissen leven, bevat de laatste twee restanten hoogveen van Groningen. Tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw werd er nog turf gestoken. Tegenwoordig is het een beschermd natuurgebied waar mensen slechts sporadisch mogen komen. Drentse heideschapen begrazen het gebied en zorgen voor ideale leefomstandigheden voor de levendbarende hagedis. Puijman: ,,We hebben het wel over een geïsoleerde populatie. De dieren hebben geen contact met soortgenoten elders. Dat maakte de soort wel kwetsbaar.’’

Schuwe dieren

Hoe groot de groep precies is, weten de onderzoekers en Puijman niet. ,,De dieren zijn schuw en moeilijk waar te nemen. Het is bijzonder dat ze zich al jaren weten te redden.’’ De rayonbeheerder sluit niet uit dat er wellicht maatregelen genomen moeten worden om de toekomst van de soort in Meerland te garanderen. ,,Dat is nog niet aan de orde. Maar je zou kunnen denken aan een fokprogramma waarbij hagedissen van buiten het gebied worden uitgezet om voor vers bloed te zorgen.’’