Grote ravage door storm Hans: dam bij Noorse elektriciteitscentrale breekt door na overstromingen

De stuwdam Braskereidfoss in de rivier de Glomma, de grootste waterweg van Noorwegen, kon zijn luiken niet openen nadat de controlekamer was overstroomd. Na de dambreuk leek het water er op een gecontroleerde manier doorheen te stromen, zei nutsbedrijf Hafslund in een verklaring.

Volgens de beheerder is het meest dramatische nu voorbij en stroomt het water er op een gecontroleerde manier doorheen. Het probleem was namelijk juist dat de grote hoeveelheid water niet weg kon bij de centrale. Volgens een politiewoordvoerder waren er geen directe tekenen van grote overstromingen stroomafwaarts. Ze overwoog eerder vandaag om een van de luiken van de 45 jaar oude dam op te blazen om de waterdruk te verlichten, maar besloot dat niet te doen omdat de explosie moeilijk te beheersen zou zijn geweest.

In Noorwegen geldt al sinds maandag code rood door storm Hans. Er valt extreem veel regen, waardoor het water in de rivieren het hoogste niveau in minstens 50 jaar bereikte. De neerslag gaat gepaard met harde wind en aardverschuivingen, waardoor hoogspanningskabels uitvielen, dorpen onderwater kwamen te staan en het openbaar vervoer in de zwaarst getroffen gebieden tot stilstand kwam. In het zuiden van Noorwegen zijn zeker zestien aardverschuivingen geweest.

Woensdag zijn er in verschillende gebieden al meer dan tweeduizend mensen geëvacueerd op last van de hulpdiensten, naast - waarschijnlijk - talloze mensen die zichzelf uit voorzorg in veiligheid hebben gebracht. De Noorse regering mobiliseerde woensdag meer helikopters om deel te nemen aan evacuaties, vertelde het ministerie van Justitie en Openbare Veiligheid aan omroep TV2. Voor zover bekend eiste het slechte weer geen slachtoffers.

De provincie Innlandet, een van de zwaarst getroffen gebieden van Noorwegen, zei dat veel mensen geïsoleerd waren door de overstromingen en dat eerstehulpverleners de mensen in nood misschien niet kunnen bereiken. ,,We bevinden ons in een noodsituatie van nationale omvang”, zei burgemeester Aud Hove van Innlandet in een verklaring.

De Noorse autoriteiten spreken van een zeer ernstige situatie en vragen iedereen om voorzichtig te doen en zo min mogelijk naar buiten te gaan. Doordat het wel even duurt voordat de rivieren het water hebben afgevoerd, wordt het hoogtepunt van de overstromingen donderdag of vrijdag verwacht.

Bij Nederlandse alarmcentrales hebben zich tot nu toe een stuk of tien gedupeerde Nederlanders vanuit Zuid-Noorwegen gemeld. Volgens Eurocross gaat geen van de meldingen over persoonlijk letsel. De hulpvragen hebben vooral betrekking op extra reis- en verblijfskosten die gemaakt moeten worden, bijvoorbeeld omdat veerboten niet gaan.

Volgens Holland Norway Lines heeft storm Hans geen invloed op de afvaarten van de Nederlandse rederij van en naar Noorwegen. ,,Voor ons is niet de regen bepalend maar de wind en die neemt al af”, zegt een woordvoerster. De klantenservice kreeg enkele telefoontjes van verontruste Nederlanders.

Volgens de Noorse collega’s is de zee al behoorlijk gekalmeerd en heeft storm Hans slechts invloed op het binnenland aan de oostkant van het land. ,,Op het deel ten zuiden van Oslo niet, dus ook de veerboten van Oslo naar Kiel en Kopenhagen varen gewoon.”

In het westen van Zweden wordt mensen eveneens aangeraden om binnen te blijven en thuis te werken. In het gebied zijn kelders ondergelopen, bomen omgevallen en staan wegen onder water. Dinsdag moesten honderden mensen worden geëvacueerd vanwege zware aardverschuivingen in het hele land. Verschillende huizen zijn weggevaagd door aardverschuivingen en weggespoeld door overstromingen. Niemand is als vermist opgegeven. Maandag ontspoorde een Zweedse passagierstrein door het weer, waarbij drie mensen gewond raakten.

Ook het Zweedse skioord Are is deels overstroomd nadat een rivier buiten de oevers is getreden:

In het zuidwesten van Europa kampen ze juist met bosbranden. Bij de bestrijding daarvan in het Portugese plaatsje Odemira zijn acht mensen gewond geraakt. Zij zijn naar een ziekenhuis gebracht. Ongeveer twintig anderen hebben volgens plaatselijke media lichte verwondingen opgelopen en zijn ter plekke geholpen.

De hevige bosbrand woedt vlakbij de Atlantische kust en aan de noordrand van de toeristische regio Algarve. Daar woeden bij Aljezur en Monchique, 13 kilometer ten zuiden en 20 kilometer ten zuidoosten van Odemira, ook bosbranden in de uitgestrekte en droge eucalyptus-, dennen- en kurkeikenbossen.

Vooral de snel groeiende eucalyptus brandt snel en is in Portugal veel aangeplant voor onder meer de papier- en houtindustrie.

In Georgië wordt nog steeds ‘intensief gezocht’ naar de twee Nederlanders die sinds zaterdag worden vermist na een aardverschuiving. Dat zegt een woordvoerder van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken. Bij de aardverschuiving kwamen zeker 21 mensen om het leven.

Volgens de woordvoerder is er geen aanwijzing dat de zoektocht op korte termijn wordt beëindigd. Verder kan het ministerie niets over de zoektocht zeggen, dat doen de lokale autoriteiten. De familie van de vermisten wordt bijgestaan door ambassadepersoneel en de lokale autoriteiten. De vermiste Nederlanders zouden minderjarig zijn, maar dat heeft het ministerie niet bevestigd.

Bekijk onze meest bekeken nieuwsvideo’s in onderstaande playlist: