Paul de Munnik eert overleden vriend Maarten van Roozendaal

Hoe zou je Maarten van Roozendaal typeren?

'Ik vond, toen ik Maarten voor het eerst hoorde, dat zijn werk zowel verwantschap vertoonde met dat van Bram Vermeulen als met dat van Tom Waits. Tom Waits cultiveert het imago van een verlopen alcoholist, terwijl hij volgens mij al jaren niet meer drinkt. Maartens publiek dacht dat er in die grote glazen naast zijn piano wodka zat, terwijl het in werkelijkheid water was. Hij had een beetje ruig rock-'n-roll-imago, zonder dat hij daar bewust werk van maakte, en dat trok mij heel erg aan.'

Een ietwat slonzige figuur met rafelrandjes dus?

'Niet helemaal. Want hoewel hij altijd poseerde met een sigaret, veel te veel rookte en uitbundig leefde, was hij geen sloddervos. Zijn liedjes zaten heel mooi en heel precies in elkaar. Als tekstschrijver was Maarten voortdurend aan het schaven, ploeteren, trekken en duwen. Toen ik in 2011 met hem op tournee was met de voorstelling Heimwee naar de hemel zag ik hem van dichtbij worstelen om een nummer af te krijgen. Ik weet echt niet wat ik moet schrijven, mopperde hij dan vertwijfeld, maar altijd leidde die worsteling toch weer tot iets moois.'

Vind je dat Maarten van Roozendaal genoeg erkenning heeft gekregen?

'Als het gaat om waardering van collega's, vakjury's en recensenten wel. Maarten is een van de grootste zangers, tekstschrijvers en theatermakers van de laatste 20 jaar, maar het is maar een klein clubje dat dat vindt. Onder collega's is hij wereldberoemd. Ik geef les op de Kleinkunstacademie en ongeveer de helft van de nummers die leerlingen aandragen om te doen bestaat uit nummers van Maarten. Dat is veelzeggend. Maarten van Roozendaal is een hele grote, maar wel voor een niet al te groot publiek.'

Hoe komt dat?

'Nummers van Acda en De Munnik, De Dijk en Daniel Lohues hebben vaak refreinen die je mee kunt zingen. Bij de nummers van Maarten gaat dat niet, omdat de melodielijn in het refrein een onverwachte wending neemt of omdat er een wrang ondertoontje in de teksten zit wat van meezingen een ongemakkelijke bezigheid maakt. Ik vind dat juist heel mooi.'

Zou je één nummer van Van Roozendaal aan kunnen wijzen wat typerend is voor zijn oeuvre?

'Een sterk voorbeeld vind ik het nummer Buren van zijn laatste show De gemene deler. Daarin legt hij meedogenloos en tegelijkertijd vol mededogen de menselijke ziel bloot. Het nummer zit vol cynisme maar tegelijkertijd ook vol lieve gedachtes. Dat is typisch Maarten: cynisch, sarcastisch en meedogenloos soms, maar tegelijkertijd vol liefde en nooit zuur. Maarten was een oude punker maar tegelijkertijd een hippie. Hij kon fel en kritisch zijn, maar wilde ook dat mensen eens wat liever voor elkaar waren. Veel van zijn liedjes lijken over de dood te gaan, maar gaan eigenlijk over het leven. Hij draait de dingen vaak om, en dat maakt zijn oeuvre zo bijzonder.'

Jij blijft bij mij met het verzamelde werk van Maarten van Roozendaal verschijnt bij uitgever Nieuw Amsterdam. De tribute-avonden Om Maarten, met Marcel de Groot, Ricky Koole, Egon Kracht, Paul de Munnik, e.a., zijn op 20, 21 en 22 oktober in De Kleine Komedie in Amsterdam.

Lees hier songteksten van Maarten van Roozendaal