Direct naar artikelinhoud
Update

Aap met "menselijke ogen" in top-10 vreemdste ontdekkingen

Aap met "menselijke ogen" in top-10 vreemdste ontdekkingen
Beeld REUTERS

Een slechts zeven millimeter grote kikker en een aap met een stralend blauwe streep boven het achterwerk en het geslachtsdeel, ze staan beide in de top-10 van "vreemdste ontdekkingen" van 2012. Volgens het International Institute for Species Exploration in Tempe, Arizona leven er nu tien tot twaalf miljoen soorten op aarde, de microbes slechts zijdelings meegeteld.

De kikker met de Latijnse naam 'Paedophryne amauensis' is nu het kleinste bekende gewervelde dier ter wereld en leeft in het regenwoud van Papoea-Nieuw-Guinea.

In Afrika ontdekten biologen voor het eerst in 28 jaar een nog onbekende apensoort. Het Lesula-aapje leeft verborgen in het Lomami-gebied van Congo en heeft ogen die gelijken op die van de mens. De mannetjes hebben echter nog een ander opvallend kenmerk: een stralend blauwe streep boven het achterwerk en het geslachtsdeel. Samen met de vrouwtjes groeten ze 's morgens op geheel eigen manier de dingen: met veel lawaai en hun eigen interpretatie van de apendans.

Nog bij de tien "vreemdste ontdekkingen" zijn een vleesetende zwam die op een diepte van drie kilometer in de Grote Oceaan voor de kust van Californië leeft, en een viooltje van nauwelijks een centimeter hoog dat een voorlopig onbekend bestaan leidde hoog in de Peruaanse Andes.

Aangezien het aantal soorten op aarde snel de dieperik ingaat, moet de zoektocht naar nog onbekende organismes een tandje bijsteken, vindt Quentin Wheeler, directeur van het International Institute for Species Exploration. Momenteel worden ongeveer 18.000 soorten per jaar ontdekt. Bedoeling is de ontbrekende tien miljoen tegen ongeveer 2065 te identificeren.

Aap met "menselijke ogen" in top-10 vreemdste ontdekkingen
Beeld REUTERS
Met de klok mee, beginnend links bovenin: de gaasvlieg, het vliegenfossiel, de kakkerlak, de aap met mensengezicht, de schimmel, de slang, de bedreigde struik, het kleinste viooltje (gedroogd), de kleinste kikker en de harpspons.Beeld Composite: Jacob Sahertian

De top tien:

Viola lilliputana - een van de kleinste viooltjes in de wereld - slechts één centimeter hoog. Hij is bijzonder omdat hij alleen maar in een bepaald deel van de Andes voorkomt. In de jaren '60 al geplukt, maar pas in 2012 herkend als een echt nieuwe soort.

Chondrocladia lyra - een vleesetende spons met een heel bijzondere vorm. In plaats van een amorfe klomp, zoals de meeste sponzen, lijkt dit sierlijke beest op een harp, met snaren die vanuit de basis omhoog staan. Hij leeft in de diepzee, op ongeveer 4 kilometer diepte.

Cercopithecus lomamiensis (Lesula-aap) - een aap uit Congo met een heel bijzonder gezicht: de ogen lijken op die van mensen. De aap is schichtig en laat zich daarom niet makkelijk zien. Toch kennen de locals in Congo hem al een tijd; voor de wetenschap is de aap echter nieuw.

Sibon noalamina - Een slang uit Panama die voornamelijk slakken eet. De slang is ongevaarlijk, maar lijkt door zijn patroon erg op giftige koraalslangen.

Ochroconis anomala - Een schimmelsoort die paniek veroorzaakte bij oudheid-deskundigen. De zwarte schimmel sloeg namelijk toe in de grotten van Lascaux, waar het dreigde de eeuwenoude grottekeningen te vernietigen.

Paedophryne amanuensis - het kleinste gewervelde dier ter wereld. Dat is deze kikker uit Nieuw-Guinea met zijn net geen acht milimeter. De kikker leeft in een uniek ecosysteem, waar natte bladresten belangrijk zijn voor het overleven van de soort.

Eugenia petrikensis - bedreigde struik met prachtige paarse bloemen. De plant groeit op Madagaskar, waar heel veel endemische soorten leven.

Lucihormetica luckae - deze kakkerlak, met twee gloeiende ogen op de bovenkant van zijn hoofd, geeft licht in het donker. Hoewel de soort vorig jaar officieel ontdekt is, is het de vraag of hij ook echt nog bestaat; hij leefde in de buurt van een vulkaan in Zuid Afrika, die in 2010 uitbarstte en vermoedelijk alle kakkerlakken wegvaagde.

Semachrysa jade - een vlinder die per toeval werd ontdekt: een foto van de vlinder uit de buurt van Kuala Lumpur werd op fotosite Flickr gezet en vervolgens door een Amerikaanse insectenkenner herkend als bijzonder. Uiteindelijk bleek het om een echte nieuwe soort te gaan.

Juracimbrophlebia ginkgofolia - een mooi fossiel van een prehistorische schorpioenvlieg. Bijzonder is dat het beest werd gevonden in een fossiel van een soort Ginko-boom. De vlieg leek zo erg op de bladeren van deze boom, dat het maar moeilijk te zien was dat het echt om een insect ging.