Akelig verhaal van 'voorproever' van Hitler doet wenkbrauwen fronsen

In een aangrijpende documentaire van de Berlijnse tv-zender RBB, waarover The Independent bericht, onthult Wölk de horror van het dagelijkse leven in de 'Wolfsschanze'. Wölk is nu 96 jaar oud, maar pas vorig jaar - 70 jaar na datum - vond ze de moed om te vertellen over haar rol als voorproever van Adolf Hitler tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het verhaal zelf schetst een beklijvend en akelig beeld van Wölks leven.

Het was toeval dat Wölk in Hitlers hoofdkwartier in het Pruisische Görlitz (nu Gierloz in Polen), de zwaarbewaakte Wolfsschanze, belandde, zo vertelt ze zelf. Ze woonde eigenlijk in Berlijn, maar was als 25-jarige moeten vluchten omdat haar flatgebouw gebombardeerd was. Haar man was opgeroepen voor het leger. Wölk vluchtte naar het huis van haar moeder in Partsch (nu Parcz, in Polen), vlakbij de Wolfsschanze. De burgemeester van het dorp, een volbloed nazi, verplichtte haar en 15 andere jonge vrouwen om voor Hitler te gaan werken.

Huilen als honden
Elke dag werden de meisjes met een bus ter plaatse gebracht. Hun rol was om het eten van de führer voor te proeven, om zeker te zijn dat het niet vergiftigd was. "Het eten was altijd vegetarisch. Er waren constant geruchten dat de Britten Hitler wilden vergiftigen. Hij at nooit vlees. Wij kregen rijst, noedels, pepers, erwten en bloemkool", vertelt ze.

De angst was volgens haar ondraaglijk. "Sommige meisjes weenden al bij het begin van de maaltijd, omdat ze zo bang waren. We moesten het allemaal opeten. Dan moesten we een uur wachten en elke keer vreesden we dat we ziek zouden worden. We huilden nadien 'als honden' omdat we zo blij waren dat we het overleefd hadden."

De zware controles en security ten spijt waren de meisjes zelf niet veilig. Wölk getuigt hoe ze op een nacht brutaal verkracht werd door een SS-officier.

Hel op aarde
Toen tegen het einde van 1944 het Rode Leger oprukte, moest ze vluchten. Een SS-officier hielp haar aan een plaatsje op de trein van propagandaminister Joseph Goebbels richting een platgebombardeerd Berlijn. Maar ook die stad werd in mei 1945 ingenomen door het Russische leger. "We probeerden ons als oude vrouwtjes te verkleden, maar de Russen kregen mij en de andere meisjes toch te pakken. Ze sneden onze jurken open en sleepten ons in een flat. Daar werden we 14 dagen lang vastgehouden en verkracht. Het was de hel op aarde. Die nachtmerrie gaat nooit meer weg." Wölk kon sindsdien geen kinderen meer krijgen.

De jonge vrouw werd uiteindelijk uit de nood geholpen door een Britse officier. Die trok weer naar Groot-Brittanië maar vroeg haar per brief om hem te volgen. Wölk wilde echter afwachten of er nieuws was van haar man Karl. In 1946 stond hij plots op aan haar deur, haast onherkenbaar: uitgemergeld en met een groot verband rond zijn hoofd. Hij was eindelijk mogen vertrekken uit een Russisch strafkamp.

Het koppel probeerde het gewone leven weer op te pikken, maar Wölk slaagde er niet in om de nachtmerries van de oorlog uit haar hoofd te krijgen. Wölk en Karl gingen uiteindelijk uit elkaar.

Voorproevers bij Hitler?
Ongelooflijk verhaal toch? Iets te ongelooflijk, zo schrijft de Duitse krant Die Welt. Ja, er waren inderdaad plannen om Hitler uit te schakelen. Zo mislukte een list van de Britse en Amerikaanse geheime diensten om een intrigant in de entourage van Hitler te krijgen om hem vrouwelijke geslachtshormonen toe te dienen.

Maar de entourage van Hitler nam veiligheidsmaatregelen die de aanwezigheid van voorproevers de facto overbodig maakte, schrijft Die Welt. Onder meer het strenge dieet van Hitlers persoonlijke arts Theodor Morell was daarin een belangrijke factor. Maar Hitler bleek veel hinder te ondervinden van de eenzijdige voeding die hij voorgeschoteld kreeg, waarna hij de dieetkokkin Helene Marie von Exner aannam, zo schrijft de historicus Henrik Eberle. Vanaf dan veranderde zijn dieet en werd dat veel gevarieerder. Haar rol werd naar verluidt almaar belangrijker.

Wijsgemaakt
Die vooraanstaande rol van de koks maakte de aanwezigheid van voorproevers de facto overbodig. Sneldodend gif was immers geen gevaar, want dan zou de kok ook sterven. En tegen dagelijks kleine, regelmatig toegediende dosissen traagdodend gif, zoals arseen, zouden voorproevers niet helpen.

Bovendien was de security in de 'schutskring' van Hitler in de Wolfsschanze zo streng dat er enkel strikt gescreende mensen binnen konden. De keuken lag vlakbij de eetzaal van Hitler, dus het was zeer onwaarschijnlijk dat er eten van buiten die 'schutskring' naar binnengebracht zou worden. Die Welt concludeert dat Wölk en de 15 andere jongedames in die tijd misschien waren wijsgemaakt dat ze voorproevers voor Hitler waren. "Maar met het gedocumenteerde bewijsmateriaal zijn die berichten niet compatibel."