Jeroom: ‘Onze relatie is op een leugen gebaseerd’

België of Nederland?

“Dat vind ik lastig. Ik woon in Leuven en ben opgegroeid in Antwerpen, maar toch houd ik van het harde en directe Nederland. Toen ik de eerste keer in Rotterdam kwam, stapte ik uit mijn auto en werd ik door een fietser begroet met de complimenterende woorden: ‘Vuile tyfuslijer.’ Blijkbaar blokkeerde ik met de autodeur per ongeluk het fietspad. Die pure communicatie laat zien dat Nederlanders elkaar liefhebben, omdat jullie eerlijk tegen elkaar durven te zijn. De Belgen draaien er altijd omheen. Toen ik op mijn middelbare school een tekening had gemaakt, zei mijn docent: ‘Wat poëtisch Jeroom.’ Aan het cijfer te zien, bleek dat gewoon slecht te betekenen. Dat omslachtige taalgebruik in België kost heel veel tijd. Het is net porno. Bij softporno zit je een half uur te wachten met schattige en lieve beelden. Harde porno is efficiënter: na vijf minuten is het klaar. Dan kan je daarna nog even in de tuin werken of de keuken schoonmaken.”

Marc-Marie Huijbregts of Jan Jaap van der Wal?

“Amai, een lastige, maar ik kies voor Jan Jaap. Ze zijn allebei, net als ik, juryleden bij De slimste mens ter wereld, de Belgische variant van De slimste mens. Als juryleden geven we humoristisch commentaar op de serieuze kennisvragen. Marc-Marie komt bij de studio, parkeert zijn auto, gaat naar de schmink en komt naast me zitten – zonder enige voorbereiding. Jan Jaap en ik weten meestal een deel van de vragen, zodat we onze grappen kunnen voorbereiden. Als er bijvoorbeeld een vraag over Papoea-Nieuw-Guinea komt, dan kan ik niet zomaar improviseren. De werkwijze van Jan Jaap ligt dus dichter bij de mijne.”

“Door de juryleden is het eerste halfuur van De slimste mens ter wereld, pure komedie. Bij de Nederlandse variant is de opzet anders, en ontbreekt het aan humor. Jullie hebben in plaats van een grappige jury gekozen voor die zure bal van een Maarten van Rossem.”

“Op de Nederlandse televisie ben ik teamcaptain in het programma Praat Nederlands met me  en ik ben deze zomer te zien in Zomer met Art, waarbij ik in een rubriek twee keer de Nederlandse actualiteit op humoristische manier onder de loep neem.”

Snor eraf: ooit of nooit?

“Nooit. Ik heb een lelijke, dunne bovenlip. Vandaar dat ik sinds mijn 17de al een snor heb, ik kan eigenlijk niet anders.”

Cartoons tekenen of grappen maken op tv? (1)

“Cartoons, dat is voor mij de basis. Al twintig jaar ben ik vaste cartoonist bij Humo. Veel kinderen stoppen op de middelbare school met tekenen, ik ben eigenlijk altijd doorgegaan. Mijn schoolschriften kalkte ik vol met kleine tekeningen van monsters of auto’s. In 1996 deed ik een toelating voor de kunstacademie Sint-Lucas in Gent. Ik had toen een vriendinnetje dat Griekse beelden natekende met houtskool en ook aan de kunstacademie wilde studeren. Ze kwam naar de toelatingsdag met grote mappen gevuld met tekeningen, ik had alleen die schriften bij me. Zij werd niet geselecteerd, ik wel. De docenten zagen dat het me lukte om met mijn eigen fantasie een verhaal te verzinnen, zij was een beetje een robot, die alleen maar natekende.”

“In mijn derde studiejaar tipte Ever Meulen, tekendocent op het Sint-Lucas, mij bij Humo. Ik werd vaste cartoonist en woonde in een kot, tussen de hoeren in Gent. Ik verdiende geen klote en had geen verwarming. Allee, alleen maar om aan te geven, dat ik van ver kom. Alhoewel, ik had gelukkig wel die hoeren.”

“Bibberend deed ik mijn originele tekening wekelijks in de brievenbus bij een eindredacteur. Soms zat ik tot 3 uur ’s nachts te tekenen omdat mijn cartoon nog niet goed genoeg was. Het was de perfecte leerschool, en blijkbaar zagen ze iets in me, ik werk er nu namelijk al twintig jaar. Ik heb natuurlijk ook jarenlang al die redacteuren gepijpt onder hun bureau, dat dan weer wel.”

Is er een grens aan een grap of moet alles kunnen?

“Er zijn grenzen aan een grap. Onderwerpen als religie, racisme, pedofilie of ziektes liggen bijvoorbeeld gevoelig. Maar ik vind dat een komiek die grens mag overschrijden, mits het een goede grap is. Het lijkt op Tsjernobyl. Hoe dichter je bij de kern komt, hoe meer radioactieve straling, dus hoe beter je jezelf moet beschermen, in mijn geval met een ijzersterke grap. Het is lastig dat de grens voor iedereen anders ligt. Soms zit ik voor een ander al midden in de radioactieve kern van de reactor, terwijl ik er voor mezelf mijlenver van verwijderd ben. Maar dat betekent niet dat ik de grap niet meer kan maken.”

“Toen in 2015 een aanslag werd gepleegd op de redactie van het tijdschrift Charlie Hebdo was ik diep geschokt en riep de hele wereld ‘Je suis Charlie’. Ik was toen niet Charlie. Ik zou niet zeggen dat ik de redactie binnen zou lopen om iedereen af te knallen, maar verder vind ik het een fout blad. Het gaat daar altijd om het shockeffect en niet om de kracht van de grap. Als je een grens over gaat, doe het dan intelligent.”

Cartoons tekenen of grappen maken op tv? (2)

“Het schrijven van een grap zie ik altijd als een wandeling door mijn eigen hersenen, waarbij ik op zoek ga naar de beste pointe. Eigenlijk doe ik altijd precies hetzelfde, bij het maken van een cartoon en het vertellen van een grap op televisie; ik zorg dat er zo min mogelijk afleiding van de pointe is.”

“Op televisie ben ik volledig een typetje. Het is een gortdroge Jeroom, die zijn grappen vertelt met een pokerface. Hij weet mensen met zwarte humor te raken in het hart, soms met een angel. Ik vergelijk het vaak met een scherpschutter, die mogen namelijk geen spier verrekken. En wist je dat veel scherpschutters luiers dragen, zodat ze niet naar de wc hoeven? Nou dan kan de kogel maar beter raak zijn, anders hebben ze een luier aan voor niets. Als ik een grap ‘schiet’ moet die ook altijd raak zijn.”

“Toen ik 20 jaar oud was, overleed mijn oudere broer Boris aan kanker, hij was 24. Zeven jaar later verloor ik ook mijn vader aan kanker. Als twintiger was het een tijd waarin ik mijzelf leerde kennen. Mijn wereldbeeld werd bepaald en liep gelijk een aardige deuk op. Het was zwaar dat mijn moeder en ik met z’n tweeën overbleven, uit een gezin van vier. Ik zou er alles voor over hebben dat mijn vader en broer er nog waren geweest, maar als ze nog zouden leven, zou ik waarschijnlijk niet die zwarte humor hebben.”

Vader- of moederskind?

“Ik ben altijd een moederskind geweest. Mijn vader was een geschiedenisdocent en een intelligente man, maar daardoor ook veel rationeler dan mijn moeder. Als ik als klein jongetje met mijn fiets in een doornstruik viel en huilend naar mijn vader liep zei die belerend: ‘Dat is niet handig Jeroom, je wist dat daar een struik met doornen stond’, en dan gaf hij ook nog eens uitleg over waarom een plant eigenlijk doornen heeft. Als ik naar mijn moeder liep, kreeg ik een knuffel en zei ze: ‘Het kan geen kwaad.”

“Onze zoon, Remus, is nu bijna 4 jaar oud. Hij is een papa’s kindje. Doordat mijn vrouw, Élodie (Ouédraogo, voormalig topatleet, red.) een eigen sportkledinglijn heeft, is ze veel aan het werk en reist ze de wereld over. Ik ben er doordeweeks vaker. Remus slaapt naast me in bed, we eten elke dag macaroni en kijken uitsluitend naar tv-series over monstertrucks. Dat creëert een bijzondere band.”

“Mijn vrouw heeft op de Olympische Spelen in Beijing een gouden medaille voor de estafetteloop gewonnen. We ontmoeten elkaar tien jaar geleden tijdens een feest en voor ik het wist, had ik een afspraak met haar. Ze wilde een cartoon bij me bestellen voor de bruiloft van een vriendin. Toen we gingen samenwonen, vijf jaar later, zag ik die ingelijste cartoon boven op de kast liggen. Eigenlijk is onze relatie op een leugen gebaseerd.”