Margriet en Celien Hermans: ‘Als je met één Hermans ambras hebt, krijg je de hele familie tegen je’

Dames, jullie zijn moeder en dochter geworden op 29 januari 1993. Wat weet jij nog van die dag, Margriet?

Margriet Hermans: “Ik herinner me dat het een erg hectische dag was. Celien kondigde zich aan, maar ik had nog geen ontsluiting. Het was een vrijdagavond en in die tijd werden bevallingen vaak kunstmatig stilgelegd tot maandag, zodat de gynaecologen ook iets aan hun weekend hadden. Alleen gebeurde het weleens dat er daardoor iets misliep. ‘Dat gaan we niet doen’, zei ik. ‘Doe mij maar een keizersnede.’ De gynaecoloog pruttelde tegen, maar ging uiteindelijk toch akkoord. Vlak voor hij eraan wilde beginnen, belde Jos Van Oosterwyck met de boodschap dat ik een Gouden Oog (televisieprijs, red.) had gewonnen. Ik zei: ‘Dat zal niet gaan, Jos. Ik ben op weg naar de verloskamer.’ Mijn moeder is die prijs toen in mijn plaats gaan ophalen.”

Jij was 39 toen je Celien kreeg. Dat is behoorlijk laat.

Margriet: “Ja, dat is zo. Ik was weliswaar al een jaar of drie aan het proberen, maar ik heb in die periode een zwangerschapsverlies gehad. Om die reden dacht ik: misschien moet ik mijn materiaal wat laten rusten. Ik was erop voorbereid dat ik misschien nooit moeder zou worden. Maar plots lukte het wel en werd er een wolk van een baby geboren.”

Het was in die tijd niet vanzelfsprekend om een bewust ongehuwde moeder te zijn.

Margriet: “Ik heb veel tegenkanting gekregen. Politici van het Vlaams Blok liepen te sakkeren: ‘Het kan toch niet dat vrouwen kinderen krijgen zonder dat er een man bij betrokken is!’ Ik dacht: sukkelaars, we don’t need you.” (lacht)

Celien: “Ik denk dat veel alleenstaande vrouwen met een kinderwens een voorbeeld aan jou hebben genomen."

Margriet: “Het belangrijkste voor een kind is dat het welkom is. En in onze familie was iedereen, zonder uitzondering, erg blij met de nieuwe telg.”

Celien, we konden je zien opgroeien in de interviews die je moeder door de jaren heen heeft gegeven, van toen ze zwanger was tot je puberteit. Zo weet ik dat je de eerste weken van je leven in dezelfde wieg sliep als je neven en nichten en dat je eerste slaapkamer er een van Primalux in Herentals was. Hoe is het om in het openbaar op te groeien?

Celien: “Ik heb dat niet echt zo ervaren.”

Margriet: “Ik heb haar goed afgeschermd.”

Celien: “Ik ben ook pas geboren toen mijn moeder haar grootste hits achter de rug had. Mijn jonge jaren vielen samen met haar carrière als politicus.”

Margriet: “En als je in de politiek gaat, ben je absoluut niet populair.”

Celien: “Ik besefte pas echt dat mijn moeder bekend was toen ik 15 was: ik bekeek oude fragmenten van Margriet aan zee en zag wat voor een ongelofelijke mensenzee er voor het podium stond.

"Thuis speelt die bekendheid natuurlijk niet. Voor mij is ze gewoon mijn mama. Weliswaar een die op alle premières van Studio 100 werd uitgenodigd.” (lacht) “Dat was een van de voordelen van een bekende moeder.”

Een nadeel is misschien dat mensen al snel denken je te kennen. Heb je ooit het gevoel gehad dat mensen al hun mening over je klaar hadden op het moment dat ze je ontmoetten?

Celien: “Zeker. Nog altijd trouwens. Veel mensen hebben een beeld van mama en gaan ervan uit dat haar dochter wel net zo in elkaar zal zitten. Dat vind ik jammer. En op school voelde ik welke leerkrachten geen hoge dunk van mijn moeder hadden.”

Margriet: “Anderen deden zo hun best om je niet voor te trekken...”

Celien: “...dat ze het omgekeerde deden. Sommigen waren ronduit gemeen tegen mij om toch maar niet de verdenking op zich te halen dat ze mij een voorkeursbehandeling gaven.”

Je werd afgerekend op het feit dat je de dochter van Margriet Hermans was en niet op wie je zelf was?

Celien: “Ja. Vandaag gebeurt dat zelfs nog vaker dan vroeger. Hoe vaak komen mensen me na een optreden niet zeggen: ‘Wauw, ik wist niet dat jij zo goed kon zingen!’ Ze lijken ervan uit te gaan dat ik geen andere verdienste heb dan de dochter van te zijn.”

Margriet: “Mij komen ze vertellen: ‘Jij kunt zingen, maar je dochter is nog een pak straffer!’” (lacht) “Dat hoeft nu ook weer niet.”

Celien, heb je het gevoel dat je je harder moet bewijzen als de dochter van?

Margriet: “De kinderen van Gert Verhulst krijgen toch ook de kritiek dat ze op het succes van hun vader zouden teren? Net als de kinderen van Jacques Vermeire. Zijn dochter Julie moet ocharme al naar een psychiater. Dat vind ik erg.”

Celien: “Ik weet niet of ik me harder moet bewijzen. Ik heb wel een grotere drang om te tonen dat ik méér ben dan de dochter van. Ik wil laten zien wat ik kan.”

Margriet: “Je wilt je bewijzen op een podium. Maar dat heb ik ook nog altijd.”

Margriet, jij hebt Celien lang willen behoeden voor het leven in de schijnwerpers. Waarom?

Margriet: “Je krijgt in het begin van je carrière een stempel opgedrukt die je je hele leven meedraagt. Isabelle A wordt nog altijd geassocieerd met wat ze als piepjong meisje heeft gedaan. Sandra Kim is er nooit in geslaagd om los te komen van ‘J’aime la vie’. Je wordt een leven lang herinnerd aan je eerste hit, aan de eerste impressie die je hebt gemaakt.

“Ook ik kreeg in mijn beginjaren een etiket opgeplakt: ik was ontdekt door Marc Dex (zanger en liedjesschrijver, red.), ik was de dochter van een bakker, ik kwam uit de Kempen... Dat waren geen positieve verhalen in het Vlaanderen van die tijd. Bovendien is zo’n etiket ontzettend eenzijdig. Dat ik regentes ben, heb ik nergens gelezen, behalve in een armzalig curriculum vitae. (lacht) Als vrouw moet je je vaak extra bewijzen, vind ik. Ik was ook dik en dik wordt geassocieerd met dom. Waarom weet ik niet, want volgens mij ben je net slim als je dik bent. Je hersenen hebben dan veel voeding gekregen.(lacht) Ik wil maar zeggen: ik had de wind niet bepaald in de zeilen om het te maken in de showbusiness. Ook toen ik een bekende figuur werd, kreeg ik het hard te verduren. ‘Die koe willen we niet meer op tv zien’, klonk het dan.”

Celien, wat vond jij ervan dat je moeder op de rem ging staan? Jij stond misschien te trappelen om je eerste stappen in de showbusiness te zetten?

Celien: “Dat viel wel mee. Eén keer heb ik mama gevraagd of ik mocht meedoen aan Eurosong for Kids, maar zij raadde me aan te wachten. Achter mijn deelname aan De beste singer-songwriter van Vlaanderen (talentenshow uit 2013, red.) stond ze wel. Maar dat programma viel dan weer tegen. Ik ben wel blij dat ik heb deelgenomen, omdat ik daar in korte tijd heb kunnen proeven van hoe de sector werkt."

Wat heb je dan geleerd?

Celien: “Je leert waar de makers naar op zoek zijn. Ik was wel voorbereid op het feit dat ze je straffe uitspraken proberen te ontlokken – dat is het voordeel aan de dochter van zijn. Ik had soms plaatsvervangende schaamte voor kandidaten die zich lieten vangen. Nu, ik ben sowieso wat gereserveerder dan de meeste mensen.”

Je mama is nochtans een flapuit. Waar komt jouw gereserveerdheid vandaan?

Celien: “Mijn moeder is recht voor de raap, maar dat heeft gevolgen voor haar omgeving. Als zij in één of ander magazine weer een uitspraak van jewelste had gedaan, kreeg ik dat de week erna op het internaat onder mijn neus geschoven. Ik heb toen besloten dat ik dat niemand wilde aandoen. Ik ben ook heel open en eerlijk, maar mama kan soms toch iets sensationeler uit de hoek komen.”

Margriet: “Als bekende mens kun je onmogelijk vermijden dat je omgeving met je uitspraken wordt geconfronteerd. Maar mijn familie heeft ermee leren leven.”

Celien: “Ja, we moesten wel. (lacht) Mama heeft heel vaak boze telefoontjes van mij gekregen: ‘Wat heb je nu weer gezegd?! Kun jij niet een keer zwijgen!’ (lacht) Maar sinds een jaar of tien...”

Margriet: “...vijf...”

Celien: “...heb ik het opgegeven. Ze is wie ze is. Ze is wel wat rustiger geworden.”

Celien, officieel heet je Celien Deloof, maar je artiestennaam is sinds kort Celien Hermans. Waarom?

Celien: “Ik heb daar lang over getwijfeld. Ik wilde wel onder mijn echte naam naar buiten treden, maar als je Celien Deloof zegt, weet geen kat over wie het gaat. Tegenover mijn vader vond ik het lullig omdat het leek alsof ik niet met zijn naam naar buiten wilde komen. Als Celien Hermans optreden leek me ook niet vanzelfsprekend: ik weet dat mama vroeger last heeft gehad met mensen die allerlei spullen op haar naam bestelden en bij haar thuis lieten leveren.

“Ik wilde het liefst van al voor mijn voornaam Celien kiezen, maar in de praktijk...”

Margriet: “...kondigde iedereen haar altijd aan met: ‘En dan nu... Celien Hermans!’”(lacht)

Celien: “Dus hebben we begin dit jaar toch maar besloten om onder die naam door te gaan. Ik heb het met papa besproken en voor hem was het geen probleem. Zolang de naam op mijn identiteitskaart maar niet verandert. (lacht) Ik herinner me trouwens dat die naamskwestie vroeger al speelde. Als ik de telefoon opnam met ‘Hallo, met Celien Deloof’, dachten de mensen dat ze verkeerd verbonden waren. (lacht) Na een tijd rammelde ik een secretaresseriedeltje af: ‘Hallo, familie Deloof-Hermans, met Celien!’” (lacht)

Margriet: “Da’s ook de reden waarom mijn man niet graag de telefoon opneemt. Vroeger zei hij: ‘Met Frank Deloof.’ Aan de andere kant van de lijn reageerden mensen dan geschrokken: ‘Met wie?’”

Celien: “Sinds een tijdje zegt hij: ‘Bij Hermans, met Frank.’ (lacht) Hij heeft het opgegeven.”

Zijn jullie eigenlijk familiemensen?

Margriet: “Heel erg."

Celien: “Onze familie is erg hecht. Als wij elkaar een paar dagen niet gehoord hebben, gaan er alarmbelletjes af. Dan bellen we elkaar om te horen of alles wel oké is.”

Wat typeert de familie Hermans?

Margriet: “Wij zijn tafelmensen. Wij houden van gezellig eten en feesten.”

Celien: “Wij zijn in alles redelijk hevig. Zowel in de warmte en liefde die we elkaar tonen, als in onze ruzies. We komen ook sterk voor elkaar op. Als je met één Hermans ambras hebt, krijg je de hele familie tegen je (lacht)."

Margriet, jij hebt nog het tv-programma Zo vader, zo zoon gepresenteerd. Heb je daar iets over familiebanden geleerd?

Margriet: “Dat de appel niet ver van de boom valt, zeker? Zowel fysiek als qua persoonlijkheid.”

Celien: “Hoe ouder ik word, hoe meer ik trekjes van mama in mezelf herken.”

Margriet: “Maar er zijn natuurlijk ook verschillen. Celien is meer met haar uiterlijk bezig...”

Celien: “...terwijl mama denkt: als mijn haar geknipt is, is het al lang goed.” (lacht)

Je moeder heeft altijd hard gewerkt.

Celien: “Ik ben ook niet bepaald een moeder-aan-de-haardtype. Tegenwoordig kan ik vaker niet aanwezig zijn op familiale aangelegenheden omdat ik moet optreden. Daardoor begrijp ik nu beter waarom mama er vroeger vaak niet was. Als kind snapte ik dat niet altijd.”

Wat deden jullie zoal wanneer ze er wel was?

Margriet: “Reizen. We zijn allebei reisduiven.”

Celien: “Wij ontdekken graag nieuwe dingen.”

Margriet: “Dat zit ook in de familie.”

Je hebt weleens gezegd dat de wereld ontdekken je grote drive was in het leven.

Margriet: “Dat is ook zo. Ik wilde de wereld in. Weg uit dat kleine Vlaanderen, waar alles onder de kerktoren gebeurt. Mijn zus is op redelijk jonge leeftijd naar Amerika geëmigreerd en ik ben altijd jaloers op haar geweest. Ik wilde ook naar Amerika of Australië, maar helaas is het er niet van gekomen. Toen ik bekend werd, is die droom op de achtergrond verzeild. Maar mijn blik is nog altijd op de wereld gericht.”

Jij kon als opgroeiende tiener niet snel genoeg het ouderlijk huis ontvluchten. Celien, jij lijkt iets meer aan de rokken van je moeder te blijven hangen.

Celien: “O, nee. Helemaal niet.”

Margriet: “Toen ze 17 was, had ze al een kot voor zichzelf geregeld. Ze zei: ‘Mama, je betaalt al zoveel voor het internaat, dan kun je evengoed een appartement betalen.’”

Celien: “Een kleine kanttekening: ik werkte toen in het weekend en tijdens vakanties om het geld bij elkaar te krijgen. Ik wilde mijn eigen leven uitbouwen. Ik zat al sinds mijn 14de op internaat in Brussel, er was in de Kempen weinig wat mij bond. Op dat gebied lijken we ook ontzettend hard op elkaar: we hebben er allebei goed aan gedaan om jong het huis te verlaten.”

Margriet: “Absoluut.”

Waarom?

Celien: “Omdat we zulke hevige karakters zijn. Stop die samen in één huis, en het wordt al gauw onleefbaar.”

Margriet: “Het begon op onze relatie te wegen. Ik was blij toen je het ouderlijke nest verliet.”

Celien: “Ook voor de relatie tussen mijn vader en mij is het de beste keuze gebleken. Hij werd alleen maar strenger naarmate ik ouder werd. Op mijn 16de mocht ik plots niet meer met vriendinnen naar de film, terwijl ik dat op mijn 10de wél mocht. In mijn hoofd klopte dat niet. Hoe meer ik de wereld wilde ontdekken, hoe meer hij op de rem ging staan.”

Margriet, jij hebt ook met je vader gebotst. Pas later kreeg je door dat jullie erg op elkaar lijken.

Margriet: “Zodra ik het huis uit was, hadden we de beste relatie. Maar daarvoor was het moeilijk. Hij kon mij niet meer aan en ik hem niet. (lacht) Ik heb op een bepaald moment al mijn moed bij elkaar geraapt en gezegd: ‘Ik denk dat het niet onverstandig zou zijn als ik alleen ga wonen.’ En ook dat ik al iets gehuurd had. (lacht) Ik zag aan zijn gezicht dat hij blij was dat hij van mij af was. Maar het was toen niet zo vanzelfsprekend om als jong meisje alleen te gaan wonen. Een dochter die alleen ging wonen, dat was een hoer! Zo dachten de mensen toen nog.”

Celien: “Jij hebt er ook nooit moeilijk over gedaan dat ik alleen ging wonen.”

Margriet: “De tijd was er rijp voor. Het was trouwens allemaal al in kannen en kruiken.”

Celien: “Je ziet van wie ik het heb.” (lacht)

Margriet: “L’histoire se répète.”

Jullie delen ook de liefde voor muziek. Celien, jij begon al op je 3de te zingen en piano te spelen. Was dat omdat je het je moeder zag doen?

Margriet: “O nee, ze heeft mij nooit zien zingen. Dat zat er van nature in.”

Celien: “Heel onze familie is muzikaal.”

Margriet: “Behalve nonkel Jan dan.”

Celien: “Die kan ook zingen, hoor...”

Margriet: “...alleen zingt hij alles op dezelfde toon.” (lacht)

Celien, heb jij er altijd van gedroomd om op een podium te staan?

Celien: “Nee, eigenlijk niet.”

Margriet: “Ik heb zelf ook nooit gedacht dat ik zangeres zou worden. Ik wilde de wereld zien, buschauffeur worden en reizen. Ik vond mezelf niet het uiterlijk van een zangeres hebben. Maar ik zat in het zangkoor en deed dat graag. Ook thuis zong ik voortdurend. Ik zong hele aria’s en dan riepen mijn broers, die bij mijn vader in de bakkerij werkten, dat ik stil moest zijn omdat ze niet konden slapen. Maar ik heb nooit gedacht dat ik ooit professioneel zou zingen.”

Je hebt een bepaald soort persoonlijkheid nodig om op een podium te kruipen.

Celien: “We zijn allebei leraressen van opleiding. Dat helpt.”

Margriet: “Vooraan staan en de aandacht opeisen, dat kunnen wij. Ik herinner me een van de eerste keren dat ik tegen betaling mocht zingen. In een restaurant was dat. Het was de bedoeling dat ik, begeleid door een pianist, op de achtergrond zong terwijl de klanten zaten te eten. Maar ik kon het niet verdragen dat ze met elkaar zaten te praten terwijl ik stond te zingen en dus eiste ik voortdurend hun aandacht op. De bazin heeft geprobeerd me bij te sturen, maar na twee keer hield ik het voor bekeken.”

Margriet, ik ben ter voorbereiding van dit gesprek naar een optreden van jou gaan kijken. Wat me opviel, is dat je best veel praat tussen de nummers door.

Margriet: “Ik ben een entertainer. Ik moet iets kunnen vertellen en grappen maken. Als dat niet kan, voel ik me niet op mijn gemak."

Iemand schotelde je ooit de uitspraak voor dat optreden is als de liefde bedrijven. Jij reageerde dat het eerder een vorm was van de liefde bedrijven met jezelf, terwijl het publiek kijkt. Dat klinkt eenzaam.

Margriet: “Als je heel populair bent, ben je soms eenzaam, ja. Omdat je niet meer onder de mensen durft te komen. Op de zeedijk gaan wandelen is dezer dagen geen optie: ik word voortdurend aangeklampt. Dan vloek ik weleens om mijn verloren vrijheid. Ik kan me best voorstellen dat mensen die nog populairder zijn dan ik eenzaam worden. Je ziet vaak dat bekende mensen zich terugtrekken in een cocon van een paar intimi of vrienden. Iedereen wil namelijk met je bevriend zijn als je bekend bent. Maar voor mij hoeft dat niet. Vriendschap vergt energie. Ik ben slecht in vriendschappen. Dus zeg ik: praat zoveel als je wilt met mij voor of na een optreden, maar gun me daarnaast wat rust.”

Vind je het moeilijk om die grens te trekken?

Margriet: “Vroeger had ik de verschrikkelijke neiging om almaar te willen pleasen. Ik wilde goed doen voor iedereen, maar dat gaat niet. Je cijfert jezelf te veel weg. Ook in relaties zat ik almaar te denken: het zal wel aan mij liggen. Ze hebben vaak geprobeerd mij te veranderen, maar dat ging niet. Ik wás geen huismoeder aan de haard. Het gevolg was dat mijn relaties vaak moeilijk liepen. Rond mijn 30ste ben ik door een zware identiteitscrisis gegaan, wat men vandaag een burn-out noemt, al vind ik dat een compleet foute term. Eigenlijk is het meer een heroriënteringscrisis. Je zit met vragen als: wie ben ik? Wat ga ik met mijn leven doen? Waar word ik gelukkig van? Na die crisis ben ik in de showbusiness terechtgekomen en daar kon ik wel mijn ei kwijt. Ik zong graag, lachte graag, speelde graag toneel en dat kon allemaal.”

Celien, heb jij ooit zo’n keerpunt gekend?

Celien: “Absoluut. Mijn ommekeer is er gekomen nadat ik op mijn 26ste een herseninfarct had gekregen. Je denkt dat zoiets alleen 70-plussers overkomt, maar het komt vaak voor bij jongeren. Die ervaring heeft me stevig door elkaar geschud. Plots besefte ik hoe snel het kan gaan. Je mag plannen maken zoveel je wilt, maar soms neemt het leven een andere wending. Sinds mijn infarct sta ik anders in het leven. Ik hou me nu meer bezig met zaken die ik graag doe, maar ik cijfer mezelf soms nog te vaak weg.”

Jullie gaan nu samen op tournee. Wat mogen we verwachten?

Celien: “We gaan voor het eerst samen een hele show brengen, Kwestie van DNA. In de coronaperiode hebben we samen veel sessies live op Facebook gebracht en omdat we daar zoveel positieve reacties op kregen, hebben we deze show in elkaar gestoken. Het wordt een intieme avond met moeder en dochter, alsof je bij ons in de huiskamer zou zitten.”

Margriet: “Ik denk dat duizenden moeders en dochters, maar ook vaders en zonen, zich in ons verhaal zullen herkennen.”

Jullie zijn vaak samen op de baan. Wat betekent dat voor jullie onderlinge band?

Margriet: “Om eerlijk te zijn bezorgt dat me weleens stress. Celien heeft geregeld een andere kijk op de zaken. Ik probeer dan enigszins mijn zin door te drijven, maar dat lukt niet altijd.”

Celien (fijntjes) “Mmm, dat was me nog niet opgevallen.”

Margriet: “Jij probeert dat net zo goed, Celien.”

Celien: “Ook op dat vlak lijken we ontzettend hard op elkaar.”

Margriet: “Maar ik ben ouder en misschien een beetje wijzer, nee?” (lacht)

Celien: “Maar ik denk dan: de tijden zijn niet meer zoals 35 jaar geleden.”

Margriet: “Ach, we zijn twee positief geladen magneten. Geregeld stoten we elkaar af.”

Celien: “Maar tegelijk zijn we heel goed op elkaar ingespeeld. En we maken nooit lang ruzie. Na tien minuten is het weer bijgelegd.”

Wat zijn de mooie momenten?

Margriet: “Muzikaal is het heerlijk. Celien haar stem lijkt wel van honing. Prachtig vind ik dat. En ik voel me zekerder van mijn stuk als zij erbij is.”

Celien, jij treedt ook solo op. Hoe groot is je ambitie om het ook alleen waar te maken?

Celien: “Mijn mama heeft veel verwezenlijkt en zolang zij actief is, zal ik in haar schaduw staan, maar ik vind dat niet meer zo erg als vroeger. De mensen beginnen me stilaan te kennen, ze weten intussen dat ik niet identiek hetzelfde breng als mama. Bovendien zou ik het erg missen als ik niet meer met haar kan optreden.”

Heb je ooit gedacht dat je moeder in de weg stond van een eigen carrière?

Celien: “Ja, soms wel, in de zin dat mensen soms verwachten dat ik dezelfde liedjes breng of dezelfde persoon ben. Maar hoewel we ontzettend hard op elkaar lijken en goed op elkaar ingespeeld zijn, zijn we op het podium twee totaal verschillende mensen.”

Waar droom jij nog van?

Celien: “Een hit. Zo’n nummer dat voor de doorbraak zorgt, zoals ‘1 op een miljoen’ bij Metejoor. Maar ik klaag niet: ik mag veel optreden en ben erg dankbaar dat ik overal in Vlaanderen mijn ding kan doen. Maar bekend zijn bij een iets breder publiek zou wel leuk zijn.”

Margriet, jij hebt ooit gezegd: ‘Celien is te goed om in mijn schaduw te staan.’

Margriet: “Ik hoop vooral dat ze voldoening vindt, al vind je die in zekere zin nooit.”

Celien: “Je gaat altijd op zoek naar de volgende mijlpaal.”

Margriet: “Bovendien heeft het geen zin om je carrière te vergelijken met die van iemand anders, ook niet met de mijne. Op elk potje past een deksel. Ieder heeft zijn publiek. Zorg er gewoon voor dat je voor het juiste publiek staat.”

Kwestie van DNA, vanaf zondag 3 september. Info en tickets: celien.eu of margriethermans.eu.

© Humo