Volg dit verhaal
Zoals de ondersoort van de smalvoetbuidelmuis, die alleen voorkomt op Kangaroo Island en waarvan het leefgebied volledig weggebrand is. Net als dat van de ernstig bedreigde grootpootpotoroe. Hoe langer de crisis aanhoudt, hoe groter de kans dat deze diersoorten uitsterven.
De grootpootpotoroe is een verre verwant van de kangoeroe die niet groter wordt dan een rat. Vroeger kwam de grootpootpotoroe in bijna heel Australië voor, maar tegenwoordig leeft het buideldier alleen nog op een paar kleine eilandjes en in een klein bosgebied op de grens tussen de provincies New South Wales en Victoria.
Die laatste populatie van het dier op het vasteland is mogelijk volledig verloren gegaan doordat het leefgebied volledig is verwoest door de branden. Grootpootpotoroes worden ook bedreigd door huiskatten, die vanuit Europa zijn meegenomen naar Australië.
In New South Wales is het grootste deel van het verspreidingsgebied van de ernstig bedreigde kwaststaartrotskangoeroe (op de foto boven dit artikel) al weggebrand. Verder naar het noorden, op de grens met Queensland, is de zilverhoofdbreedvoetbuidelmuis mogelijk uitgestorven. Deze soort werd pas in 2013 ontdekt. Het grootste deel van het bekende leefgebied is door bosbranden verwoest.
De sterk bedreigde rosse doornkruiper. (Foto: Getty Images)
'Wegvluchtende soorten kunnen nergens heen'
Professor John Woinarski van de Charles Darwin University zegt dat de branden zo omvangrijk zijn, dat veel soorten in één klap weggevaagd kunnen worden. Hij voegt eraan toe dat beelden van wegvluchtende kangoeroes en zwermen vogels geen garantie is dat zij overleven, omdat ze vaak nergens heen kunnen.
"We weten dat soorten die niet kunnen vliegen, zoals koala's en reuzenkoeskoes, een brand niet kunnen overleven. Wombats kunnen soms overleven omdat ze in ondergrondse holen kunnen schuilen, maar zelfs als ze aan de vlammenzee ontkomen, is er vervolgens geen voedsel voor ze."
"Er zijn geen winnaars bij een brand als deze. Ze homogeniseren het landschap en dienen geen enkele soort." Woinarski vreest dat meerdere bedreigde soorten zullen uitsterven in deze Australische zomer, maar dat dat pas achteraf met zekerheid vastgesteld kan worden.
Ook unieke Australische bosvogels zijn veel leefgebied kwijtgeraakt, zoals de rosse doornkruiper. Een derde van het verspreidingsgebied van deze sterk bedreigde vogel is verwoest. Het leefgebied van de eveneens alleen in Australië voorkomende Hastings-riviermuis is als gevolg van de bosbranden bijna gehalveerd.
De Hastings-riviermuis. (Foto: Flickr.com/Doug Beckers)
Soorten zijn binnen ecosysteem van elkaar afhankelijk
Professor Sarah Legge van de Australian National University denkt dat overlevers nog een klap krijgen als de branden eenmaal voorbij zijn: "Ook soorten die niet volledig worden weggevaagd, zullen in de komende maanden worstelen. Voor een aantal soorten zal dit het einde zijn."
Andere soorten die ernstig bedreigd worden door de bosbranden zijn volgens de ecologen de zeldzame bergpygmeeopossum en de iets meer voorkomende geelbuiksuikereekhoorn en de reuzenkoeskoes.
De geelbuiksuikereekhoorn in een eucalyptusboom. (Foto: Getty Images)
Verdwijnen van soorten heeft elders gevolgen
De ecologen beklemtonen dat al deze dieren functies in de Australische ecosystemen vervullen, bijvoorbeeld in de verspreiding van zaden. Als er soorten wegvallen, heeft dat ook elders weer gevolgen. Naast voor het uitsterven van zeldzame dieren, wordt ook gevreesd voor het uitsterven van zeldzame inheemse plantensoorten, als direct gevolg van de droogte en de bosbranden.
Klimaatwetenschappers en bosbrandonderzoekers zeggen dat de droogte en bosbranden worden verergerd door de mondiale klimaatverandering. Australië is al 1,5 graad warmer geworden en breekt in recente jaren veel hitterecords. De Australische regering ontkent het verband.
De bergpygmeeopossum. (Foto: Getty Images)