135 werken van Co Westerik onder de hamer
Maandag worden bij Adams Amsterdam Auctions 135 werken van kunstenaar Co Westerik geveild. Zondag is er een kijkdag in het pand op de Herengracht, ook wel bekend als het Goudstikkerhuis.
De kijkdagen van het online veilinghuis Adams Amsterdam Auctions worden gehouden in het pand van De Bary, op Herengracht 450. "Maar," zegt directeur Piet van Winden, "omdat dit een kleinere veiling is, leek het ons wel aardig ons pand op nummer 458 open te stellen."
Hij gaat voor door het trappenhuis. Niet zomaar een trappenhuis, maar een beladen trappenhuis. In het pand op Herengracht 458 hield tot in de eerste dagen van de Tweede Wereldoorlog de Joods-Nederlandse kunsthandelaar Jacques Goudstikker kantoor.
"Hier werden ruim zeventig jaar geleden, na een dubieuze koop, de schilderijen van de gevluchte Goudstikker, waaronder Rembrandts, Ruysdaels en Jan Steens, door de nazi's naar beneden gedragen, onder toeziend oog van Herman Göring."
"Dit trappenhuis, met gobelins van meerdere etages hoog, is sinds 1940 onveranderd."
Op de eerste etage laat Van Winden de ruime kamer zien die van plint tot plafond 'behangen' is met schilderijen, tekeningen en grafiek van Co Westerik.
De schilder van het doek Snijden aan gras (1966), bekend geworden doordat het als reproductie in NS-treinstellen hing, overleed vorige maand op 94-jarige leeftijd.
"Deze werken komen uit de grootste particuliere Westerikverzameling, in ruim veertig jaar bijeengebracht door cabaretpromotor en tevens biograaf van Youp van 't Hek, Frank Verhallen. Hij kan zijn collectie vanwege een verhuizing niet meer kwijt. Een mooie kans voor een ieder om in het bezit te komen van een Westerik."
Co Westerik is, zo verhaalt Van Winden, wel een kunstenaar die bij een groot publiek bekend is (en hij noemt nog maar eens diens 'treinschilderij' Snijden aan gras) maar echt 'hot' is hij nooit geweest.
Superconfronterend
"Zijn schilderwerk was altijd veel te duur. Westerik was een handige koopman. In Rotterdam ging hij gezellig borrelen met topwijn en een groepje chique, artistieke Rotterdammers."
"En dan mocht er ook geregeld een havenbaron meedrinken. Maar die moest dan na afloop wel een ton betalen voor een schilderij. Dan is het werk eigenlijk onbereikbaar. Wie kan een ton betalen voor een schilderij?"
Probeer ergens in de wereld een schilder te vinden die iets vergelijkbaars doet
Dat heeft ertoe geleid dat verzamelaars zich veelal tot grafiek moesten beperken, zegt Van Winden. "Maar dat werk is ook heel mooi. Westerik was een meester op de vierkante millimeter, zoveel details zitten er in de kleine etsen die hij maakte. Dat is weer een heel ander kunstenaar dan die man die die grotere doeken maakte."
"En hij heeft veel gemaakt. Ik denk dat hij de fles drank voor zondag bewaarde, zo productief was hij."
Van Winden roemt het karakteristieke in het werk van Westerik. Wijst op het schilderij Appel-etende jongen uit 1954.
"Dat kan echt niemand anders ter wereld hebben geschilderd dan Co Westerik. Een waanzinnig werk, echt een signature piece zoals dat in het jargon heet. Uit alles spreekt: dit is een Westerik, maar het is ook nog een keer een superconfronterend werk, die jongen die je zo aankijkt terwijl hij aan het eten is."
Hij wijst naar de blauwe schaduwen achter het hoofd van de jongen. "Dat is beweging. Daarin was hij in de spruitjesluchtperiode na de oorlog, toen kunstenaars uit behoudzucht en angst voor het nieuwe ver teruggrepen, vernieuwend."
"Hij werkte figuratief, verbeeldend, maar niet echt naar het leven. Terwijl hij, zeer bedoeld, wel iets uitwisselt met de kijker. Snijden aan gras, wat is dat voor een voorstelling? Probeer ergens in de wereld een schilder te vinden die iets vergelijkbaars doet."
Topstuk
"We krijgen hier veel binnen. Jezus man, denk ik dan, als ik naar sommige schilderijen kijk, je hebt je Picasso-periode achter de rug en dan ga je Paul Klee nadoen en daarna ga je collages maken. Westerik heeft ook een ontwikkeling doorgemaakt maar zijn signatuur is zo volstrekt eigen."
Appel-etende jongen is een topstuk van de veiling (startprijs 7500 euro), maar hét stuk is lot nummer 1, het schilderij Zelfportret met vrouwen (1946), waarvan het startbod 20.000 euro is. Van Winden: "Westerik heeft gezegd: toen ik dit had gemaakt, wist ik zeker dat ik schilder wilde worden. Nou, dat is hem aardig gelukt."
De catalogus van de veiling Co Westerik is op adamsamsterdam.com te bekijken. De kijkdag is zondag, 11-17 uur, Herengracht 458 (beletage). De online veiling begint maandag 29 oktober om 19.00 uur op dezelfde website.
Wekelijks een overzicht van de nieuwste hotspots, uitgaanstips, films en restaurants in je mailbox? Schrijf je dan nu in voor de Stadsgids-nieuwsbrief van Het Parool.