Historisch uitzicht Damse Vaart wordt vereeuwigd dankzij nieuw natuurbeheerplan

De mooie landschapskiekjes langs de Damse Vaart spreken voor heel wat wandelaars, fietsers en toeristen tot de verbeelding. Het was dan ook geen toeval dat de volledige Damse Vaart en de bijhorende kanaalbeplanting in 2016 werd beschermd als monument. “De populieren zijn echter geen eeuwig leven beschoren, maar de provincie West-Vlaanderen wil er wel voor zorgen dat het cultuurhistorisch beeld en landschap eeuwig wordt bewaard”, duidt gedeputeerde voor Natuur Jurgen Vanlerberghe. 

In 2015 is reeds een bomenbeheerplan ontworpen om de oude populieren zo lang mogelijk in stand te houden en waar nodig een gefaseerde herplanting te voorzien. Dat plan wordt nu verder verfijnd met een geïntegreerde studie over de recreatie en biodiversiteit op de bermen, oevers en het water. De gunning is reeds overgemaakt aan de West-Vlaamse Intercommunale (WVI). De goedkeuring van het plan wordt verwacht in de loop van 2021.

Voor de opmaak van het plan is dit voorjaar een startoverleg voorzien met De Vlaamse Waterweg en alle andere betrokken overheden, ook aan Nederlandse zijde, en lokale natuurverenigingen. In 2021 volgt dan nog publieke consultatie waarbij het ruime publiek betrokken wordt in de opmaak van het plan. 

Met het beheerplan willen de provincie en de waterwegbeheerder vermijden dat de continuïteit in het beeld van de monumentale populierenrijen wordt onderbroken. Populieren bereiken hun hoogtepunt na een levensduur van ongeveer 80 jaar. “We willen de populieren zo lang mogelijk in leven te houden, maar niet ten koste van de veiligheid en teloorgang van het landschapsbeeld. Daarom wordt elke boom regelmatig gecontroleerd op gezondheid en stabiliteit, en waar nodig ingegrepen. Indien deze elementen in het gedrang komen en beheermaatregelen geen oplossing meer bieden, zullen segmenten gefaseerd vervangen worden”, zegt Jurgen Vanlerberghe. 

Bijna 40 procent van de 5.700 populieren langs de Damse Vaart zijn ouder of naderen de leeftijd van 80 jaar. 15 procent daarvan worden volgend jaar al eeuwelingen. Er wordt verwacht dat deze 2.200 bomen via boomcontroles de komende jaren de aandacht zullen opeisen en de kans op noodzaak van verjongen reëel wordt. Het kappen van zo’n groot aantal bomen is echter in strijd met de visie om het landschapsbeeld voor eeuwig te bewaren. De provincie en De Vlaamse Waterweg wensen hierop te anticiperen en zorgvuldig segmenten te selecteren die verjongd kunnen worden. “Daarbij zal rekening gehouden worden met de impact op het vlak van biodiversiteit, klimaat, veiligheid en gezondheid”, klinkt het.