Zakwoordenboek Antwerps: de letter e van azijnezeiker

Het aardige 'Antwerps zakwoordenboek', door Claire van Putten met hulp van native speaker Nicole van Goethem samengesteld, is kennelijk geconcipieerd onder het motto 'liever te veel dan te weinig'.Ongetwijfeld zijn alle ruim 1 100 trefwoorden in Antwerpen te beluisteren. Even zeker is dat een deel ervan ook elders, tot in Nederland toe, en met dezelfde betekenis had kunnen worden opgetekend.Van de 130 items, gerubriceerd onder de letters A, B en C, geeft Van Dale er zo'n 25 - waaronder afstrijden, annonce, balatum, en coiffeur - zonder nadere markering. Andere, zoals beenhouwer, bibbergeld ('gevarentoeslag'), bic, botermelk en camion verdienen weliswaar het etiket 'gewestelijk', maar niet het label 'typisch Antwerps'. Soms onderscheidt het dialect van dit boekje zich maar in een letter - de e in azijnezeiker bijvoorbeeld - van ander Nederlands.Nuttig is dat Van Putten ook informele eigennamen heeft opgenomen (de Frut 'de Gazet van Antwerpen', Borgerokko 'deel van de randgemeente Borgerhout waar veel Marokkanen wonen') en in veel gevallen de plaatselijke uitspraak vermeldt: 'Zeg, moeter gien zaa:nd zain?' ('zeg, moet er geen zand zijn?' ofwel 'kunnen we even normaal doen?').Dat er in de 17e eeuw veel Antwerps in Amsterdam moet hebben geklonken, kan geen verrassende mededeling zijn voor wie weet dat na de Spaanse verovering van Antwerpen in 1585 zo'n 17 500 inwoners de wijk namen naar Amsterdam. De gids 'Amsterdamse sinjoren' voert wandelaars met historische interesse langs tientallen plekken waar deze immigranten of hun nazaten woonden of nering dreven - van het paleis op de Dam (met beeldhouwwerk van de Antwerpenaar Quellinus) via onder andere de Warmoesstraat (Vondel, de huisjesmelker Van Tongerloo) en de Oudezijds Achterburgwal (Van Baerle) naar het Amsterdams Historisch Museum. Het informatieve gidsje is gelardeerd met mini-biografieen van min of meer vermaarde telgen uit Antwerpse geslachten die aan het IJ hun schaapjes op het droge brachten.