Direct naar artikelinhoud
NieuwsOverschrijdingsdag

Alles wat de aarde in één jaar kan leveren, is nu al op

Beeld AFP

Vandaag, op 29 juli 2019, hebben we met ons allen op deze planeet alle voedsel en natuurlijke hulpbronnen opgebruikt die de aarde in een jaar kan voortbrengen. Het is Earth Overshoot Day: ‘Overschrijdingsdag’. Van vandaag af teren we de rest van het jaar op de reserves die de aarde nog heeft.

De organisatie Global Foodprint Network rekent jaarlijks uit op welke dag de mensheid de natuurlijke jaarvoorraad heeft verbruikt. Vorig jaar was dat op 1 augustus. Het ene land springt minder zuinig om met wat de aarde biedt dan het andere. Vandaar dat voor ieder land de datum van Earth Overshoot Day anders ligt. Nederland overschreed al op 4 mei 2019 de grens. Indonesië doet het veel beter: daar valt Overschrijdingsdag dit jaar pas op 18 december, bijna op de drempel van 2020 dus.

Volgens Global Footprint Network gebruiken we dit jaar meer dan één aarde aan voedsel en natuurlijke hulpbronnen, 1,75 aarde om precies te zijn. Om de datum vast te stellen vergelijkt het netwerk de jaarlijkse totale consumptie van hulpbronnen door de mensheid, met de capaciteit van de aarde om natuurlijke hulpbronnen te maken in een jaar. Daarbij wordt gebruikgemaakt van gegevens van de Verenigde Naties. Overschrijdingsdag maakt duidelijk hoe de mensheid bezig is de aarde uit te putten.

Airco's

Er was even hoop dat de uitputting zou stabiliseren, omdat er steeds meer duurzame energie wordt gebruikt. Maar wereldwijd neemt het energiegebruik nog almaar toe en de ontwrichting van het klimaat veroorzaakt ook steeds meer bosbranden. Door de stijgende temperaturen wordt ook steeds meer airco’s gebruikt.

De werkgroep Voetafdruk Nederland, een organisatie die zich inzet voor de berekening van de ecologische voetafdruk van mensen, vindt dat het tijd is om in Nederland de uitstoot van CO2 te gaan rantsoeneren voor consumenten, overheid en bedrijfsleven.

“Mondiale overschrijding is zowel een ecologisch als een economisch probleem”, zegt Mathis Wackernagel, president van het Global Foodprint Network. “Landen met tekorten aan hulpbronnen en een laag inkomen zijn extreem kwetsbaar. Zelfs landen met een hoog inkomen, die het geld hebben om hun afhankelijkheid van hulpbronnen met importen te compenseren, zullen zich moeten realiseren dat ze iets aan die afhankelijkheid zullen moeten gaan doen voordat het een economisch knelpunt wordt.”

Nederland doet het slecht

Nederland scoort slecht wereldwijd, omdat er per inwoner bijna zes hectare biologisch productieve ruimte nodig is om te voorzien in de consumptiebehoefte, terwijl er nog niet één hectare per inwoner beschikbaar is. Daardoor ontstaat een ecologisch tekort: er is te weinig groene ruimte over. Brazilië heeft bijvoorbeeld een ecologisch overschot omdat een groot deel van dit land is bedekt met regenwoud.

Grote uitschieters zijn er ook, zoals elk jaar. De Verenigde Staten bijvoorbeeld. Als alle bewoners op aarde zouden leven zoals de Amerikanen doen, hadden we volgens het Global Foodprint Network niet genoeg aan twee planeten aarde. Het hadden er dan vijf moeten zijn. In oliestaat Qatar viel Overschrijdingsdag al op 11 februari. In de Golfstaat heeft de gemiddelde inwoner 15,5 hectare grond nodig om zijn consumptiegedrag te voorzien.

Lees ook: 

Alleen maar Nederlanders op deze wereld? Dan waren de natuurlijke hulpbronnen razendsnel op

Overschrijdingsdag van vorig jaar: In 104 dagen zou de wereldbevolking alle natuurlijke hulpbronnen verbruiken die de aarde in 365 dagen opbouwt, als ze even gulzig consumeert als de gemiddelde Nederlander. 

Met een groene btw sla je twee vliegen in één belastingklap

Het is hoog tijd om de btw te herzien. Ten eerste omdat het een vlaktaks is waardoor arm en rijk hetzelfde tarief betalen. Ten tweede omdat het tijd wordt de btw in te zetten om de doelen van Parijs en van het onlangs gesloten klimaatakkoord te bereiken.