Kunstenaar Co Westerik (1924-2018) gaf een draai aan het alledaagse
Apetrots waren de ouders van Co Westerik in 1951 toen ze hoorden dat hij een belangrijke prijs had gewonnen met een schilderij. Ze hadden er moeite mee gehad dat hun zoon kunstenaar wilde worden, maar kennelijk kon hij er toch iets van.
Tot ze het met de Jacob Marisprijs bekroonde doek 'De visvrouw' zagen. Ze vonden haar niet om aan te zien. Ze waren niet de enigen: velen vonden haar plomp en afstotend.
Twitter bericht wordt geladen...
Van meet af aan heeft de gisteren op 94-jarige leeftijd overleden Co Westerik een voorkeur gehad voor het buitenproportionele. In zijn werk draait het altijd om alledaagse dingen, zoals zijn eigen voetzool, natte grassprieten, een zwemmende man of de vacht van een hond. Maar daar geeft hij een speciale draai aan. Er zit altijd een vleugje surrealisme in, doordat hij details opblaast of verhevigt dan wel vanuit een ongebruikelijke positie afbeeldt. Dat maakt zijn werk indringend en zo uniek, dat het niet in een kunsthistorische categorie is onder te brengen. Over dat speciale oog van Westerik is veel gefilosofeerd. Zelf dacht hij aanvankelijk dat anderen ook zo naar hun omgeving keken.
Moet het dan zo zijn dat kunst alleen maar mag behagen?
Mooi of lelijk, leuk of lief
Onberoerd laat zijn werk je nooit. Met als heftigste uitschieter het schilderij 'Snijden aan gras', een close-up van een vinger met een snijwond, veroorzaakt door een scherpe helmgrasspriet. Westerik maakte het in 1965, toen hij zijn vinger had bezeerd aan zo'n gemene grasspriet. Het werk werd beroemd en berucht toen de treincoupés werden verfraaid met reproducties. Passagiers voelden zich er onbehaaglijk bij, er werden pleisters geplakt op de bloedende vinger. Na meer dan honderd boze brieven lieten de spoorwegen de afbeelding verwijderen. In een interview in Trouw in 2004, ter gelegenheid van zijn 80ste verjaardag, zei Westerik dat nog steeds onbegrijpelijk te vinden. "Het ging niet eens om seks of het besmeuren van Onze-Lieve-Heer, maar om een alledaagse gebeurtenis die iedereen weleens is overkomen. Moet het dan zo zijn dat kunst alleen maar mag behagen?"
Hij heeft zich nooit iets aangetrokken van de reacties van het publiek of het oordeel van deskundigen. Onverstoorbaar ging hij zijn eigen gang. Hij wilde niet eens ingedeeld worden bij een kunststroming, en al helemaal niet praten in het jargon van de kunstwereld, zei hij in 2006, toen het Gemeentemuseum in Den Haag een groot overzicht toonde van zijn werk, dat behalve schilderijen en tekeningen ook litho's omvat. Westerik zei gewoon dat hij een schilderij mooi of lelijk vond, en leuk of lief.
Co Westerik won vele prijzen, waaronder de Staatsprijs voor Beeldende Kunst en een zilveren medaille op de Biënnale van São Paulo. Westerik overleed in zijn woonplaats Rotterdam.