Ja, straks moet jij de steunkousen van je buurman aandoen
Straks bestaat de verzorgingsstaat niet meer. Denk dus ook als jongere wat dat betekent, adviseert Diana Boerefijn-Baas.
Een lezeres verbaasde zich vorige week in Trouw over de overheidscampagne ‘Praat vandaag over morgen’. Zij stelt dat veel ouderen wel degelijk voorbereidingen treffen voor hun toekomst. Dat kan best zo zijn, maar de campagne vraagt juist ook jongeren, veertigers, vijftigers, en iedereen die zich nog lang geen ‘oudere’ voelt om naar de oudere medemens om te kijken.
En ja, dat betekent: boodschappen doen, gezelligheid, maar ook helpen bij pillen, douchen en steunkousen. Vooral die laatste handelingen worden momenteel vaak door het (zeer) schaarse zorgpersoneel uitgevoerd, terwijl ze ook door het netwerk van ouderen gedaan kunnen worden.
Minister Helder heeft al eens de vergelijking gemaakt tussen de ouderenzorg en de ouderzorg. Een (aanstaand) ouderpaar regelt alles zelf: de babyuitzet, het kind-veilig maken van de woning, zijwieltjes op het eerste fietsje. We leren een kind vallen en opstaan, want ‘daar leert het kind van’. Maar zodra ouderdom intreedt, kijken we met z’n allen naar de overheid voor het verlenen van ‘zorg’.
Golf aan ouderen
In de afgelopen decennia is het omkijken naar ouderen geïnstitutionaliseerd. Want in onze verpleeghuizen wonen veel mensen die niet per se specialistische medische zorg en verpleging nodig hebben. Ze hebben eerder behoefte aan begeleiding, ondersteuning en dagbesteding. Maar die zaken kunnen ook thuis georganiseerd worden. Er is in de verpleeghuizen eenvoudigweg geen plek genoeg om de enorme golf aan ouderen te huisvesten. Meer verpleeghuizen bouwen biedt geen oplossing. Want er is geen personeel om er te werken.
De cijfers liegen er niet om: in 2040 zijn er in Nederland 1,6 miljoen mensen van 80 jaar en ouder. En er zijn tegen die tijd dan meer dan een half miljoen mensen met dementie.
Om in 2040 dezelfde zorg als nu te kunnen bieden aan het toenemende aantal ouderen, moet het aantal ouderenzorg-banen verdubbelen naar 700.000. Maar veel zorgmedewerkers gaan met pensioen en de toestroom van jonge zorgmedewerkers stokt. Bovendien krimpt de beroepsbevolking.
Hoog tijd dus om te beseffen dat we iederéén in Nederland hard nodig hebben om naar ouderen om te kijken. De ouderenzorg is de zorg van en voor ons allemaal. Denk na wat jij kunt doen voor de ouderen in je omgeving, praat erover en vergeet ook niet aan je eigen oude dag te denken. Want die komt sneller dan je denkt. Houd vanaf jonge leeftijd je lijf en brein fit en bouw aan een netwerk. Ouder worden is niet iets ‘van later’.
Diana Boerefijn-Baas
Coördinator marketing & communicatie bij ouderenzorgorganisatie Cardia in Den Haag
Lees ook:
Minister Helder: Zestigplussers moeten meer over hun toekomst nadenken
Zestigplussers die zich goed voorbereiden op hun ouderdom, hebben later vaak minder zorg nodig, stelt minister Conny Helder. Een mediacampagne moet burgers daarvan bewust maken, om de zorg te ontlasten.
Verstrekt minister Helder mij straks ook een pil als het genoeg is?
Na de zestig moeten we van minister Helder gaan nadenken over onze toekomst. Maar juist wie aan het einde van zijn leven autonomie wil, krijgt die niet, schrijft de 79-jarige Chris Zijdeveld.