Ook actrices mogen hun haar afknippen voor Iran

Het filmpje van de Franse actrices die eigenhandig hun kapsel te lijf gingen, als solidariteitsbetuiging aan de demonstranten in Iran, ging deze week viraal op de sociale media.

Natuurlijk ging dat filmpje viraal.

‘Voor vrijheid’, trapte Juliette Binoche af. Ze kortwiekte de boven het hoofd opgehouden lokken, om vervolgens een handvol haar op te houden. Toen was de beurt aan Isabelle Adjani, ook zij zette bruusk de schaar erin.

Zoals dat gaat op de sociale media, oogstte de solidariteitsactie naast lof ook spot en kritiek. Dat de chique Parijse kapsalons vast veel werk hadden aan het herstel van al die op politieke gronden aangetaste coiffures. En waarom knipten deze actrices, als ze toch bezig waren, niet ook wat lokken af voor de onderbetaalde Franse zorgmedewerkers? Hypocriet! Preciezen onder de critici constateerden dat de overige beroemde haarknippers, onder wie Isabelle Huppert, Charlotte Rampling, Charlotte Gainsbourg en Marion Cotillard, eigenlijk maar een bescheiden lokje afknipten.

Dit was misschien waar. Maar zouden de Iraanse vrouwen, die de straat opgingen en het haar afknipten na de gruwelijke dood van Mahsa Amini, zo’n symbolische daad ook wegen op de dikte van de strengen?

Het idee van de actie, die gepaard ging met de hasthtag #HairForFreedom, was dat iedereen mee kon doen. Dus ook Franse actrices.

De tolerantie voor acteurs die zich uitspreken voor de goede zaak is gelimiteerd, al sinds Marlon Brando in 1973 zijn Oscar voor The Godfather weigerde, omdat Hollywood de oorspronkelijke bewoners van Amerika zo schandalig behandelde. Sacheen Littlefeather bracht die boodschap over namens de thuisgebleven acteur. Pas een paar jaar geleden ontving de deze week overleden Apache-activist en actrice excuses van de Academy voor de botte ontvangst en het uitjoelen tijdens de bewuste Oscar-avond.

In 2020 hakte Golden Globes-gastheer Ricky Gervais in op de wildgroei aan politieke speeches: ‘Als je vanavond wint: neem je awardje in ontvangst, dank je agent en je God, en fuck off!’

Na al die jaren vrolijk gearmd met Harvey Weinstein te hebben geposeerd voor de kiekjespagina van Vanity Fair, was Hollywood misschien even niet de ideale verkondiger van de vele manieren waarop de wereld diende te worden verbeterd. Maar er is niks geveinsd aan de band van Binoche met Iran. De actrice bezocht het land en speelde in meerdere films van cineast Abbas Kiarostami, de in 2016 overleden leermeester van de (alweer) gedetineerde Iraanse cineast Jafar Panahi. Ook is de Franse filmwereld zeer verbonden met Iraanse filmmakers, of die nou tot de diaspora behoren of vanuit de Islamitische Republiek pogen te werken. Marjane Satrapi, de Iraans-Franse regisseur van de animatiefilm Persepolis, nam ook deel aan de actie.

Je kunt lachen om Marion Cotillard: hoe ze haar manen heel precies een klein beetje bijpunt, het gezicht in Jeanne d’Arc stand. Maar ook met een tondeuse had ze de revolutie niet dichterbij kunnen brengen. Het ging om aandacht. En die aandacht kwam.