Aflikken speentje beschermt mogelijk tegen allergieën bij baby’s
Wie z’n kinderen wil beschermen tegen allergieën, doet er mogelijk goed aan hun speentjes niet onder de kraan of in kokend water schoon te maken, maar met de eigen mond. Zo zou de ouder onschuldige mondbacteriën overdragen op het kind, die helpen het afweersysteem goed af te stellen.
Dat concluderen Amerikaanse onderzoekers op basis van studieresultaten die ze afgelopen vrijdag presenteerden op het jaarcongres van de American College of Allergy, Asthma and Immunology in Seattle.
De resultaten sluiten aan bij de hygiënehypothese, die stelt dat het aantal allergieën en auto-immuunziekten de afgelopen decennia zou zijn toegenomen doordat we niet meer genoeg met ‘goede’ bacteriën uit onze omgeving in contact komen. Die bacteriën helpen ons afweersysteem een goed onderscheid te maken tussen dat wat schadelijk is – een ziekteverwekker of een gifstof – en onschadelijk, zoals cellen van ons eigen lichaam, een nuttige darmbacterie of kattenspeeksel op onze huid.
De onderzoekers verzamelden gegevens over 74 moeders en hun spenende kinderen. Negen van hen gaven bij zes maanden aan dat ze het speentje met hun mond schoonmaakten, de rest spoelde ze onder de kraan af of kookte ze uit. Kinderen van die eerste groep moeders hadden een jaar later duidelijk minder van de immuunstof IgE in hun bloed, die lichaamsvreemde stoffen herkent en verhoogd is bij allergieën.
Zweeds onderzoek
De studie bevestigt de uitkomst van Zweeds onderzoek dat in 2013 verscheen in Pedriatrics. Die onderzoekers maten niet alleen een verhoging van het totale IgE, wat geen goede maat is voor allergie, maar ook van specifieke vormen van IgE voor bepaalde stoffen die een rol spelen bij astma, zoals pollen. Ook constateerden ze bij de speenzuigkinderen minder astma en eczeem en stelden ze vast dat deze kinderen andere mondbacteriën hadden dan de rest.
In beide studies is niet uitgesloten dat de speenafzuigende moeders en kinderen andere types waren dan de anderen, of dat een andere factor verantwoordelijk is voor het verschil, benadrukt Willem van de Veen, onderzoeker aan het Zwitsers Instituut voor Allergie- en Astma-onderzoek in Davos, die bij geen van beide studies betrokken was. Vooral deze recente studie is volgens hem dus erg beperkt. Toch sluit hij niet uit dat het speentje enige beschermende werking kan hebben. ‘Er is al best wat onderzoek dat een verband laat zien tussen de overdracht van bacteriën en bescherming tegen allergieën.’
De vraag is wel of de speenafzuigmethode risico’s oplevert. Volgens kinderarts Jan Peter Rake, kinderarts in het UMC Groningen, hoeven ouders zich in elk geval geen zorgen te maken over het overdragen van gevaarlijke infecties. ‘Ze hebben al zo veel contact, via kusjes, knuffelen en spelen, dat ze via de speen geen extra infecties zullen overdragen.’
Enige zorg is er wel bij tandartsen. In reactie op de studie uit 2013 waarschuwde de Amerikaanse tandartsenvereniging dat kinderen van hun ouders bacteriën zouden kunnen krijgen die gaatjes veroorzaken. Ook als de baby nog geen tanden heeft, kunnen die suikerminnende bacteriën zich vestigen in de mond en later ellende veroorzaken.
‘Voor we ouders kunnen adviseren het speentje van hun kinderen schoon te likken, moeten we eerst weten of het risico op gaatjes inderdaad niet toeneemt’, mailt Bill Heselmar, die de Zweedse studie destijds leidde. ‘Dat zoeken we momenteel uit in een vervolgstudie. Alle kinderen worden op hun vierde door de tandarts gezien. De eerste 4-jarige heeft begin 2019 een afspraak staan.’